Будјоновска заложничка криза

Од Википедија — слободната енциклопедија
Будјоновска заложничка криза
МестоБудјоновск, Ставрополски крај, Русија
Датум14 јуни – 19 јуни 1995 година
Вид нападЗаложничка криза
Мртвинајмалку 140
Повреденинајмалку 415
Сторителичеченски терористи предводени од Шамил Басаев
Ставрополскиот крај на картата на Руската Федерација

Терористичкиот напад во градот Будјоновск е напад на група чеченски терористи кој траел во периодот од 14 до 19 јуни 1995 година.

Заложничката криза настанала откако група терористи од околу 8 до 20 луѓе на чело со Шамил Басаев зеле под своја контрола повеќе од 1600 заложници во болницата во јужниот руски град Будјоновск, на околу 110 километри северно рската република Чеченија, со цел да ги принудат руските власти да ги прекинат воените дејствија во Чеченија и да започнат преговори со Џохар Дудаев.

Инцидентот резултирал со прекин на огнот меѓу руските и чеченските сили.

Напад[уреди | уреди извор]

Членовите на групата на Басаев навлегле во Ставрополскиот крај сокриени во колона од воени камиони. На 14 јуни околу пладне, тие ја нападнале главната полициска станица и Градското собрание, каде ги издигнале чеченските знамиња над владините канцеларии.

По неколку часа, откако дошле руските сили, чеченските сепаратисти се повлекле кон градската болница. Таму тие зеле под своја контрола од 1,500 до 1,800 заложници, поголемиот број од нив биле цивили, вклучувајќи и околу 150 деца и голем број на жени со своите новороденчиња[1].

Заложничка криза[уреди | уреди извор]

Басаев упатил ултиматум, заканувајќи се дека ќе ги убие заложниците доколку неговите барања не бидат исполнети. Неговите барања се состоеле ос прекин на огнот и крај на Прва чеченска војна|Првата чеченска војна, директни преговори со Русија и независност на Чеченија. Исто така, Басаев побарал од руските власти да донесат новинари на местото на настанот на кој ќе им дозволи да влезат во болницата. Рускиот претседател Борис Елцин веднаш ветил дека ќе стори сè што е можно за ослободување на заложниците, го осуди нападот како "без преседан исполнето со цинизам и суровост."

На околу 20:00 на 15 јуни, на Чеченците убиен заложник. Кога новинарите не дојде на договорено време, пет други заложници биле убиен по налог Басаев е [3]. Њујорк тајмс цитира главен лекар на болницата дека "неколку од Чеченците само грабнал пет заложници по случаен избор и шут да ги му покажат на светот дека се сериозни во нивните барања дека руските војници ја напушти својата земја."[2]

Во околу 20:00 часот на 15 јуни, чеченските терористи убиле еден заложник. Кога новинарите не дошле во договореното време, други пет заложници исто така биле убиени по налог на Басаев.[3].

По три дена опсада, руските власти им наредиле на безбедносните сили да ја заземат болницата. Силите за безбедност биле составени од полицијата, специјалните сили од ФСБ и елитната група Алфа. По неколку часови борба, во која голем дел од заложниците биле убиени, бил договорен прекин на огнот и 227 заложници биле ослободени а други 61 пак биле ослободени од страна на руските сили.

Вториот руски напад по само неколку часа врз болницата исто така не успеал, и истиот резултирал со уште поголем број на жртви. Руските власти ги обвиниле чеченските терористи дека ги користиле заложниците како живи штитови.

Крај на кризата[уреди | уреди извор]

На 18 јуни, преговорите меѓу Басаев и рускиот премиер Виктор Черномирдин довеле до пресвртница во Првата чеченска војна. Во замена за заложниците, руската влада се согласила да ги запре воените дејствија во Чеченија и да се започнат преговори меѓу двете страни.[4]

Ослободените заложници биле особено лути на претседателот Борис Елцин бидејќи претходно употребил сила[5]. Елцин во меѓувреме отишол на самитот на Г-8 во Канада, каде го осудил стореното. На 19 јуни, поголемиот дел од заложниците биле ослободени. Басаев, со околу 120 заложници, вклучувајќи и 16 новинари и 9 пратеници од Државната дума се повлекле во Чеченија, во близина со границата на Дагестан. Таму и останатите заложници биле ослободени, а Басаев заедно со уште неколку новинари отишле во селото Дарго каде тој бил пречекан како херој.

Број на жртви[уреди | уреди извор]

Според официјалните бројки, 129 цивили биле убиени, а 415 биле повредени во целиот настан (од кои 18 починале подоцна од нивните рани). .[6] This includes at least 105 hostage fatalities.[1] Сепак, според независна проценка, 166 од заложниците биле убиени, а 541 повредени во нападот врз болницата[7][8] Најмалку 11 руски полицајци и 14 војници биле убиени.[1] Извештајот поднесен од страна на Русија во Советот на Европа гласел дека 130 цивили, 18 полицајци и 18 војници загинале, а повеќе од 400 лица биле повредени.[9]

Над 160 згради во градот биле уништени или оштетени, вклучувајќи 54 општински згради и 110 приватни куќи.[6][10] Многу од поранешните заложници претрпеле психолошки трауми.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 (руски) Буденновск Архивирано на 6 октомври 2014 г.
  2. ASSAULT AT HIGH NOON Архивирано на 8 октомври 2010 г., TIME, Jun. 26, 1995
  3. Cassational definition of the Supreme Court of Russia[мртва врска], of March 19, 2003, N 19-kp002-98 (in Russian)
  4. „The Chronicles of Hell“. Архивирано од изворникот на 2007-09-19. Посетено на 2011-10-24.
  5. Yeltsin draws bitter wrath of Chechens CNN, April 22, 1996
  6. 6,0 6,1 History of Chechen rebels' hostage taking Архивирано на 11 септември 2016 г. Gazeta.Ru, 2002/10/24
  7. Russia: A Timeline Of Terrorism Since 1995, Radio Free Europe/Radio Liberty, August 30, 2006
  8. Adam Dolnik, Understanding Terrorist Innovation: Technology, Tactics and Global Trends, 2007 (page 105)
  9. Documents, working papers - Council of Europe, Parliamentary Assembly - 2000, volume 2
  10. Day of remembrance for victims of Chechen rebel group's attack on Budyonnovsk hospital Архивирано на 27 ноември 2006 г., Pravda, 14.06.2004