Бојаџиски занает

Бои за продажба во Индија

Бојаџиски занает — бојадисување на текстилни материјали. Човекот што се занимавал со овој занает се нарекувал бојаџија.

Користењето на бои или пигменти, главно на текстилни материјали со цел да се постигне посакувана боја. Боењето вообичаено се врши во посебен раствор што содржи бои и одредени хемикалии. Молекулите на бојата се фиксираат за материјалот преку апсорпција, дифузија или поврзување, при што температурата и времето се клучни контролни фактори. Врската помеѓу молекулите на бојата и материјалот може да биде силна или слаба, во зависност од употребената боја. Боењето и печатењето се различни примени; при печатењето, бојата се нанесува на локализирана област со посакувани шари. При боење, се нанесува на целиот текстил. Историски, примарен извор на боја била природата, при што боите на растенија или животни биле користени.

Историјат

Најпрвите ленени облеки биле пронајдени во праисториска пештера во Грузија, а се датираат до 34.000 година п.н.е. Во Мала Азија постоеле траги на бојадисување со црвена боја, веројатно од железен оксид добиен од глина. Во Кина при бојадисувањето користеле растенија, кора од дрва и инсекти, а се користеле уште пред 5.000 години. Во Европа почнале да се користат синтетички бои за бојадисување во средината на 19 век. Првата синтетичка боја била создадена од Вилијам Перкин во 1856 година. Со појавата на синтетичките бои кон 1870-те години престанало бојадисувањето со природни бои.

Историја на занаетот во Македонија

Во Старата скопска чаршија бојаџиите биле групирани со своите работилници во еден дел кој го нарекувале „бојаџиска чаршија“. Во градското подрачје на Скопје постоела и улица наречена „Бојаџиска“.

За време на Османлискиот период бојаџиските дуќани се наоѓале спроти Чифте амам, покрај Сули ан.

Во почетокот на 20 век бојаџискиот занает бил во опаѓање во Македонија, и постои податок дека имало само 4 бојаџиски дуќани во Скопје.