Борис Пилњак
| Борис Пилњак | |
|---|---|
![]() | |
| Роден(а) | Борис Андреевич Вогау 11 октомври 1894 година Можајск, Руска Империја |
| Починал(а) | 21 април 1938 година (на возраст од 43 години) Стрелиште Комунарка, Московска област, Руска СФСР, Советски Сојуз |
| Занимање | Романсиер, писател на кратки раскази |
| Значајни дела | „Голата година“ „Приказната за неизгасната месечина“ |
Борис Андреевич Пилњак (Предлошка:Ne; руски: Бори́с Андре́евич Пильня́к; October 11 [ст. ст. September 29] 1894 – April 21, 1938) бил руски и советски писател.[1]
Животопис
[уреди | уреди извор]Роден е како Борис Андреевич Вогау (руски: Бори́с Андре́евич Вога́у) во Можајск. Неговиот татко бил лекар, потомок на германски земјоделци кои се населиле на бреговите на Волга за време на владеењето на Катерина Велика. Неговата мајка потекнувала од старо трговско семејство од Саратов. Борис првпат се заинтересирал за пишување на деветгодишна возраст. Меѓу неговите рани влијанија биле Андреј Бели, Алексеј Ремизов и Евгениј Замјатин .
Пилњак многу брзо се здоби со слава на 25-годишна возраст преку својот роман „Голата година“ (Голый год, 1922;), еден од првите фиктивни приказни за руската граѓанска војна. Тој беше голем поддржувач на антиурбанизмот и критичар на механизираното општество, ставови што го доведоа во немилост кај критичарите на Комунизмот. Поетот Демјан Бедни го осуди во „Правда“ на 16 октомври 1923 година како „смрдлив“ член на „ордата на неинформирани сопатници“. Стариот болшевик, Александар Воронски, основачки уредник на списанието „Краснаја нов“ (Црвена девица почва), бил навреден од забелешката, дадена од еден лик, дека руската револуција „мириса на полови органи“, но го признал талентот на Пилњак и го објавил неговото следно дело „Материјали за роман“.
Пилњак потоа се најавува со необичниот краток расказ „Приказната за неизгасната месечина“, објавен во литературно списание „Нови Мир“ („Нов свет“) во мај 1926 година. Во приказната, на еден командант на Црвената армија му е наредено од „тројцата што водат“ да се подложи на медицинска операција, која тој ја прави неволно. Тој умира на операционата маса, што се подразбира дека „тројцата што водат“ сакале да биде мртов. Во октомври 1925 година, Михаил Фрунзе, кој го заменил Троцки на чело на Црвената армија, починал откако бил советуван од Политбирото, тогаш доминирано од триумвиратот на Јосиф Сталин, Григориј Зиновјев и Лев Каменев, да се подложи на операција. Нема докази дека Сталин сакал Фрунзе да биде мртов, а Пилњак се обидел да се скрие од обвинението за клевета на раководството со додавање на белешка на крајот од својата приказна, датирана на 28 јануари 1926 година, во која се вели дека едвај го познава Фрунзе и дека читателот не треба да бара „вистински факти и живи лица“ во приказната. Сепак, приказната предизвика скандал. Воронски беше шокиран и засрамен што приказната му беше посветена нему и изјави дека „со гадење ја отфрлам оваа посвета“. Навредливото издание на „Нови мир“ беше забрането, а OGPU ги посети сите познати претплатници за да им ги конфискува примероците. Подоцна им беше испратено заменски број со поинаква приказна наместо онаа на Пилњак. Списанието издаде јавно извинување. Тој беше во Кина, на турнеја низ Далечниот Исток кога избувна бурата и можеше да пребегне, но наместо тоа побрза да се одбрани. И покрај тоа што не покажа ентузијазам за болшевичката револуција, тој познаваше неколку високо рангирани комунисти и се обрати за заштита кај главниот уредник на „Известја“, Иван Скворцов-Степанов, кој го запозна со претседателот на Советот на народни комесари (или премиер) Алексеј Риков. На повик на Риков, тој напиша писмо во кое изрази каење, кое беше објавено во „Нови Мир“ во јануари 1927 година.[2] Дотогаш Пилњак беше втор, веднаш по Максим Горки, како најчитан жив руски писател, во Советскиот Сојуз и во странство. За да ги заштити своите авторски права, Пилњак имал договор според кој сите негови дела биле објавувани истовремено во Москва и Берлин. Неговиот најпознат роман, „Махагони“ (Кра́сное де́рево, 1927, преведен 1965), бил забранет во Русија, но - како и неговите други дела - бил објавен во Берлин.
Тој ја искористил посетата на Јапонија за да ја напише „Приказна за тоа како се пишуваат приказни“. Исто така, му била доделена приватна дача на имот резервиран за привилегирани писатели, каде што негов сосед бил Борис Пастернак, еден од ретките што го бранеле во 1929 година.[3]
Библиографија
[уреди | уреди извор]- Со последниот пароброд (1918)
- Голата година (1922)
- Петербуршка приказна (1922)
- Паникула (1923)
- Санкт-Петербург (1922)
- Смртоносно повикување (1922)
- Никола-он-Посадија (1923)
- Едноставни приказни (1923)
- Приказни за кафеав леб (1923) [Приказни за црн леб]
- Третиот стол (1923) [Третиот главен град]
- Англиски приказни (1924) [Англиски приказни]
- Приказни (1924) [Приказни]
- Приказни (1924) [Кратки приказни]
- Машини и волци (1925) [Машини и волци]
- Приказната за неизгасната месечина (1926) [Приказната за неизгасната месечина]
- Свеќа (1926) [Снежна бура]
- Наследниците и други приказни (1926) [Расположенија и други приказни]
- Приказни за парчиња и глина (1926) [Приказни за парчиња и глина]
- Русија во лет (1926)
- Иван Москва (1927)
- Редовни приказни (1927)
- Дневникот на Катајски (1927)
- Искшано време (1927)
- Корените на јапонското сонце (1927)
- Големо срце (1927)
- Приказни (1927)
- Приказни од Истокот (1927)
- „Приказна за Катај“ (1928)
- „Махагони“ (1929) [Махагони]
- Приказни (1929) [Кратки раскази]
- Волга се влева во Каспиското Море (1930) [Волга се влева во Каспиското Море]
- Приказни (1932) [Кратки раскази]
- „Добро!“ Американски роман (1933) [О'кей]
- „Приказни“ (1933) [Кратки раскази]
- „Камења и корења“ (1934) [Камења и корења]
- „Избрани раскази“ (1935) [Избрани раскази]
- „Раѓање на човекот“ (1935) [Раѓање на човекот]
- „Зреење на овошјето“ (1936) [Зреење на овошјето]
- „Месо“ (1936) [Месо]

Влијание
[уреди | уреди извор]Пилњак генерално се смета за најголем руски романописец од 1920-тите и беше втор најчитан писател од тоа време, веднаш зад Максим Горки. Неговиот модернистички стил на пишување влијаел врз цела генерација, не само руски, туку и на многу југословенски писатели, од кои најпознати се Данило Киш, Дубравка Угрешиќ и Миодраг Булатовиќ, меѓу другите. Киш често го наведувал Пилњак како едно од неговите главни влијанија и еден од неговите омилени руски автори заедно со Јуриј Олеша и Исак Бабел.
Наводи
[уреди | уреди извор]Дополнително читање
[уреди | уреди извор]- Reck, Vera T. (1975). Boris Pil'niak: A Soviet Writer in Conflict with the State. Montreal and London: McGill-Queen's University Press. ISBN 0-7735-0237-8.
Надворешни линкови
[уреди | уреди извор]- Дела од Boris Pilniak на проектот „Гутенберг“
- Дела од или за Boris Pilniak на Семрежниот архив
- Encyclopedia of Soviet Writers
- "On Pilnyak" by Leon Trotsky
- Bogen, Andrey (2012). The Narrative Form by Boris Pil'niak in the Kontext of Russian Classical Tradition (Doctoral dissertation) (руски). University of Hamburg.
