Блокирање на Википедија во Русија

Од Википедија — слободната енциклопедија
Банер на руската Википедија, 24 и 25 август 2015 година

Бесплатната онлајн енциклопедија Википедија била накратко блокирана во Русија во август 2015 година. Некои статии на Википедија биле вклучени во разни списоци за цензура што ги дистрибуирала владата. Дополнителни закани за блокирање биле упатени по руската инвазија на Украина во 2022 година.

Блокирање од 2015 година[уреди | уреди извор]

На 28 јули 2012 година, претседателот на Русија Владимир Путин го потпишал Федералниот закон бр. 139-ФЗ „<i>За измена на Федералниот закон за заштита на децата од информации штетни за нивното здравје и развој и одредени законодавни акти на Руската Федерација</i>“. Овој закон вовел голем број одредби кои вклучуваат блокирање на интернет-страниците на системот на црната листа и забранети интернет ресурси. Голем број на експерти  изразиле загриженост дека овој закон може да се користи за да се овозможи цензура на интернет.

На 1 ноември 2012 година стапиле на сила одредбите за унифициран регистар на имиња на домени и URL-адреси кои содржат забранети информации. [1] Создаден бил унифициран регистар на забранети локации.

Во рок од три години од усвојувањето на законот, повеќе од 25 написи на руската Википедија, главно за дрога и самоубиство, влегле во Единствениот регистар на забранети локации. [2] [3] [4] Повеќето од овие статии, по извесно време, биле отстранети од регистарот. Сепак, на 24 август 2015 година, имало кратко блокирање на Википедија во Русија. [5]

Закана за блокирање од 2022 година[уреди | уреди извор]

На 1 март 2022 година, Роскомнадзор, руската агенција за мониторинг и цензурирање на масовните медиуми, ѝ напишала на Фондација Викимедија барајќи да се отстрани написот „Вторжение России на Украину (2022)„ („ Руската инвазија на Украина (2022) “) на руската Википедија. Агенцијата се заканила дека ќе го блокира пристапот до страницата, тврдејќи дека написот содржи „незаконски дистрибуирани информации“, вклучително и „извештаи за бројни жртви меѓу персоналот на Руската Федерација, а исто така и на цивилното население на Украина, вклучително и деца“. [6] [7]

На 11 март 2022 година, уредникот на руската Википедија со седиште во Минск, Марк Бернштајн, бил приведен од белоруската безбедносна служба ГУБОПиК, откако бил обвинет на интернет дека го прекршил рускиот закон за лажни вести од 2022 година за неговите уредувања на написи кои ја покриваат руската инвазија на Украина во 2022 година. [8] [9] [10]

На 16 март 2022 година, Руската агенција за правни и судски информации (РАПСИ — основана од РИА Новости, Уставниот суд на Русија, Врховниот суд на Русија и Врховниот арбитражен суд на Русија во 2009 година) објавил интервју на Александар Малкевич, заменик-претседател на комисијата за развој на информатичкото општество, медиумите и масовните комуникации на Граѓанската комора на Руската Федерација. Во ова интервју, Малкевич изјавил дека Википедија (и руска и друга) станува „мост за информативна војна против Русија“. Тој исто така изјавил дека руските агенции за спроведување на законот идентификувале тринаесет лица кои извршувале „политички ангажирано уредување“ на написите на Википедија и околу 30.000 блогери „учесници во информативна војна против Русија“. [11]

Според Новаја Газета, про-Кремљ структури поврзани со Евгениј Пригожин се активно вклучени во доксирањето на „координаторите на информативниот напад врз Русија“, вклучително и уредниците на Википедија. Новаја Газета, исто така, известува дека вработените во Специјалната служба за комуникации на Русија (оддел на Федералната заштитна служба) се обидуваат да шират про-Кремљ пропаганда преку уредување на написи на Википедија. [12]

На 31 март 2022 година, руската агенција за цензура на медиумите Роскомнадзор се заканила дека ќе ја казни Викимедија до 4 милиони рубљи (околу US$49,000 ) доколку не ги избрише информациите за руската инвазија на Украина во 2022 година што ги „дезинформира“ Русите. [13]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Изменения в Федеральный закон "О защите детей от информации, причиняющей вред их здоровью и развитию" и отдельные законодательные акты РФ". Российская газета (руски). July 30, 2012. Посетено на May 20, 2018.
  2. „Случаи попадания в "черный список" известных сайтов“. РИА Новости (руски). May 24, 2013. Посетено на May 20, 2018.
  3. „Сайт российской "Википедии" могут заблокировать“. РИА Новости (руски). April 5, 2013. Посетено на May 20, 2018.
  4. „Госнаркоконтроль заподозрил Википедию в пропаганде дизайнерских наркотиков“. РосКомСвобода [ru] (руски). Посетено на May 20, 2018.
  5. „Russia banned Wikipedia because it couldn't censor pages“. The Verge. August 27, 2015. Посетено на March 13, 2022.
  6. LaPorte, Stephen (2 March 2022). „[Wikimedia-l] Re: Sanctions against the Russian Federation; support for Ukrainian Wikimedians“. Посетено на 2 March 2022.
  7. „Moscow threatens to block Russian-language Wikipedia over invasion article“. National Post. 2022-03-01. Архивирано од изворникот на 2022-03-01. Посетено на 2022-03-02.
  8. „В Беларуси задержали Марка Бернштейна — активиста и популяризатора интернет-энциклопедии Wikipedia.org“. Zerkalo.io (руски). 2022-03-11. Посетено на 2022-03-11.
  9. „Wiki-активист Марк Бернштейн задержан за «антироссийские материалы»“. reform.by (руски). 2022-03-11. Посетено на 2022-03-11.
  10. „Prominent editor of Russian Wikipedia pages detained in Belarus“.
  11. "Википедия" превращается в плацдарм для информационной войны против России — эксперт“ (руски). Russian Agency of Legal and Judicial Information. 16 March 2022.
  12. Kozlova, Darya (17 March 2022). „Правочный режим. ФСО редактирует статьи в «Википедии» об Украине, википедистов преследуют и угрожают блокировкой проекта — все из-за «спецоперации»“ [Editing regime. Federal Protective Service edits articles on Wikipedia about Ukraine, Wikipedians are being persecuted and threatened with block of their project – all because of a "special operation"]. Novaya Gazeta (руски). Архивирано од изворникот на 18 March 2022. Посетено на 20 March 2022.
  13. Derek Saul (31 March 2022). „Russia Demands Wikipedia Take Down Information About Ukraine War“. Forbes. Посетено на 5 April 2022.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]