Билирубин

Билирубин
	Други називи Pheophytin
Назнаки
CAS-бр.	635-65-4
ChEBI	CHEBI:16990
ChEMBL	ChEMBL501680
ChemSpider	4444055
	InChI InChI=1S/C33H36N4O6/c1-7-20-19(6)32(42)37-27(20)14-25-18(5)23(10-12-31(40)41)29(35-25)15-28-22(9-11-30(38)39)17(4)24(34-28)13-26-16(3)21(8-2)33(43)36-26/h7-8,13-14,34-35H,1-2,9-12,15H2,3-6H3,(H,36,43)(H,37,42)(H,38,39)(H,40,41)/b26-13-,27-14- ; Клуч: BPYKTIZUTYGOLE-IFADSCNNSA-N ; InChI=1/C33H36N4O6/c1-7-20-19(6)32(42)37-27(20)14-25-18(5)23(10-12-31(40)41)29(35-25)15-28-22(9-11-30(38)39)17(4)24(34-28)13-26-16(3)21(8-2)33(43)36-26/h7-8,13-14,34-35H,1-2,9-12,15H2,3-6H3,(H,36,43)(H,37,42)(H,38,39)(H,40,41)/b26-13-,27-14-; Клуч: BPYKTIZUTYGOLE-IFADSCNNBS ;
3Д-модел (Jmol)	Слика; Слика
PubChem	5280352
	SMILES O=C4/C(=C(/C=C)\C(=C\c1c(c(c(n1)Cc3c(c(c(/C=C2/C(=C(/C=C)C(=O)N2)C)n3)C)CCC(=O)O)CCC(=O)O)C)N4)C ; Cc1c(c([nH]c1/C=C\2/C(=C(C(=O)N2)C=C)C)Cc3c(c(c([nH]3)/C=C\4/C(=C(C(=O)N4)C)C=C)C)CCC(=O)O)CCC(=O)O ;
UNII	RFM9X3LJ49
Својства
Хемиска формула
Моларна маса	0 g mol−1
Дополнителни податоци
	(што е ова?) (провери); Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
	Наводи

Билирубин (порано нарекуван хематоидин) е жолчна боја производ на катаболизам на хемот. Хемот е составен дел на хемоглобинот, главна компонента на еритроцитите. Билирубинот се излачува со жолчката и урината, и покачени нивоа можат да индицираат на поедини болести.

Метаболизам

Неконјугиран („индиректен“)

Еритроцитите (црвените крвни клетки) кои се создаваат во коскената срцевина се отстрануваат во слезината кога тие се стари или оштетени. Таму, тие го ослободуваат хемоглобинот, кој се разложува до хем, а глобинските делови се разложуваат до аминокиселини. Од хемот се добива неконјугиран билирубин во моноцито макрофагниот систем на слезината. Неконјугираниот билирубин е нерастворлив во вода, поради меѓумолекулските водородни врски. Тој се врзува со албуминот од крвта и се транспортира до црниот дроб.

Конјугиран („директен“)

Во црниот дроб билирубинот се конјугира со гликуронска киселина, под дејство на ензимот гликуронилтрансфераза, при што тој станува растворлив во вода; конјугираниот билирубин често се нарекува „директен“ билирубин. Голем дел од него оди во жолчното ќесе, а оттаму во тенкото црево. Иако повеќето жолчни киселини се ресорбираат во завршното вито црево и учествуваат во ентерохепатичната циркулација, конјугираниот билирубин не се апсорбира и преминува во колонот.^[1]

Бактериите од цревната флора го ослободуваат билирубинот од гликуронидите и го метаболизираат до безбоен уробилиноген, кој може да се оксидира и да формира уробилин и стеркобилин: кои ја даваат карактеристичната кафена боја на столицата. Мал дел (~1%) од уробилиногенот се ресорбира во ентерохепатичната циркулација и повторно се екскретира со жолчката: а делумно стигнува до бубрезите, и ја дава жолтата боја на урината.^[2]

Нивоа во крвта

Нивото на билирубин во организмот се должи на рамнотежата на неговото создавање и неговата екскреција. Резултатите од крвните тестови секогаш треба да се толкуваат во споредба со референтниот опсег даден од лабораторијата каде се изведува тестот. Типичниот опсег за возрасни изнесува^[3]:

0-0.3 mg/dl - Ниво на директен (конјугиран) билирубин
0.1-1.2 mg/dl - Ниво на вкупен серумски билирубин

Наводи

↑ Cheifetz, Adam S. (2010). Oxford American Handbook of Gastroenterology and Hepatology. Oxford: Oxford University Press, USA. стр. 165. ISBN 0199830126.
↑ Kuntz, Erwin (2008). Hepatology: Textbook and Atlas. Germany: Springer. стр. 38. ISBN 978-3-540-76838-8.
↑ MedlinePlus Encyclopedia 003479

[handbook-1] Cheifetz, Adam S. (2010). Oxford American Handbook of Gastroenterology and Hepatology. Oxford: Oxford University Press, USA. стр. 165. ISBN 0199830126.

[2] Kuntz, Erwin (2008). Hepatology: Textbook and Atlas. Germany: Springer. стр. 38. ISBN 978-3-540-76838-8.

[MedlinePlusBilirubin-3] MedlinePlus Encyclopedia 003479

[1]

[2]

[3]