Беззаби китови

Беззаби китови (науч. Mysticeti) — подред на големи цицачи од редот китови (Cetacea). Вклучува 4 современи семејства со 15 вида, меѓу кои се најголемите цицачи. За разлика од другите китови — забестите китови — беззабите китови немаат заби, туку специјализирани роговидни образувања — китови коски. Беззабите китови покажуваат извонреден опсег по големина, од малиот мазен кит, кој достигнува приближно 6 метри во должина, до колосалниот син кит, најголемото животно некогаш познато дека постоело, надминувајќи 30 метри во должина.^[1]^[2] Облиците на нивните тела разнообразуваат во зависност од нивните стратегии за хранење, при што некои видови поседуваат опростени тела за брзо пливање, додека други имаат поцврста градба.

Движењето првенствено се постигнува преку моќни опашкини перки, придвижувајќи ги низ водата со впечатливи брзини. На пример, китот перајар е познат по својата исклучителна брзина, способен да достигне брзина поголема од 36 километри на час. И покрај нивната големина, беззабите китови имаат ограничена свитливост на вратот поради споени пршлени, ограничувајќи го нивното движење на главата.

Адаптациите за длабоководно нуркање се забележливи кај некои видови, што им овозможува да ги истражуваат длабочините на океанот. Дебел слој на маснотии, специјализирано масно ткиво, ги изолира китовите, одржувајќи ја нивната телесна температура во студените океански води.

Палеонтологија и еволуција

Според резултатите од молекуларната анализа на А. Хасанин и соавторите (2012), беззабите и забестите китови се разделиле пред 34,6–34,4 милиони години, во приабонскиот век на еоценската епоха. Крунската група беззаби китови, според истото проучување, се појавила пред 29,4–25,1 милиони години, во олигоценот.^[3]

Во 2006 г., бил откриен видот Janjucetus hunderi, кој живеел пред околу 25 милиони години во близина на брегот на Австралија и достигнал не повеќе од 3,5 метри во должина. Неговите челусти биле украсени со големи заби за фаќање и дробење плен, што го прави многу различен од денешните беззаби китови. Откритието докажува дека огромните, променливи челусти на сините китови и нивните роднини еволуирале од потврди структури.

Наводи

↑ Paul, Gregory S. (25 October 2016). The Princeton Field Guide to Dinosaurs (Second. изд.). Princeton University Press. стр. 19. ISBN 978-1-4008-8314-1.
↑ Bortolotti, Dan (14 October 2008). Wild Blue: A Natural History of the World's Largest Animal. St. Martin's Press. ISBN 978-1-4299-8777-6.
↑ Hassanin A., Delsuc F., Rpiquet A., Hammer C., Vuuren B. J., Matthee C., Ruiz-Garcia M., Gatzeflis F., Areskoug V., Nguyen T. T., Couloux A. Pattern and timing of diversification of Cetartiodactyla (Mammalia, Laurasiatheria), as revealed by a comprehensive analysis of mitochondrial genomes (англ.) // Comptes Rendus Biologies : journal. — 2012. — Vol. 335, iss. 1. — P. 32—50. — ISSN 1631-0691. — doi:10.1016/j.crvi.2011.11.002. — PMID 22226162. — S2CID 40769022.

Надворешни врски

Податотеки поврзани со Mysticeti на Ризницата

Како предците на китовите ги загубиле забите?

[G.S.Paul2010-1] Paul, Gregory S. (25 October 2016). The Princeton Field Guide to Dinosaurs (Second. изд.). Princeton University Press. стр. 19. ISBN 978-1-4008-8314-1.

[Bortolotti-2] Bortolotti, Dan (14 October 2008). Wild Blue: A Natural History of the World's Largest Animal. St. Martin's Press. ISBN 978-1-4299-8777-6.

[3] Hassanin A., Delsuc F., Rpiquet A., Hammer C., Vuuren B. J., Matthee C., Ruiz-Garcia M., Gatzeflis F., Areskoug V., Nguyen T. T., Couloux A. Pattern and timing of diversification of Cetartiodactyla (Mammalia, Laurasiatheria), as revealed by a comprehensive analysis of mitochondrial genomes (англ.) // Comptes Rendus Biologies : journal. — 2012. — Vol. 335, iss. 1. — P. 32—50. — ISSN 1631-0691. — doi:10.1016/j.crvi.2011.11.002. — PMID 22226162. — S2CID 40769022.

[1]

[2]

[3]