Бартолиеви жлезди

Од Википедија — слободната енциклопедија
Бартолиева Жлезда
Женски гениталии со Бартолиевата жлезда заокружена
Податоци
ПретходникUrogenital sinus
Артеријаexternal pudendal artery[1]
живецilioinguinal nerve[1]
Лимфаsuperficial inguinal lymph nodes
Назнаки
Латинскиglandula vestibularis major
TAA09.2.01.016
FMAFMA:9598

Бартолевите жлезди (именувани по Томас Бартолин; исто така наречени Бартолински жлезди или поголеми вестибуларни жлезди) се две сложени алвеоларни жлезди со големина на зрно грашок [2] сместени малку позади и лево и десно од отворот на вагината. Тие лачат слуз за подмачкување на вагината и се хомологни на булбоуретралните жлезди кај мажите. Меѓутоа, додека жлездите на Бартолин се наоѓаат во површинската торбичка на перинеумот кај жените, булбоуретралните жлезди се наоѓаат во длабоката торбичка на перинеумот кај мажите. Нивната канална должина е од 1,5 до 2,0 см и тие се отвораат во навикуларна јама. Каналите се спарени и тие се отвораат на површината на вулвата .

Историја[уреди | уреди извор]

De ovariis mulierum et generationis historia epistola anatomica, 1678 година

Бартолиновите жлезди за првпат биле опишани во 17 век од данскиот анатомист Каспер Бартолин Помладиот (1655–1738).[3][4] Некои извори погрешно го припишуваат нивното откритие на неговиот дедо, теолог и анатом Постариот Каспер Бартолин (1585–1629).

Функција[уреди | уреди извор]

Бартолиевите жлезди лачат слуз за да обезбедат вагинално подмачкување при сексуално возбудување.[4][5][6] Течноста може малку да го навлажни лабијалниот отвор на вагината, служејќи да го направи контактот со оваа чувствителна област поудобен со тоа што го намалува триењето.[7] Течноста од Бартолиевите жлезди се комбинира со други вагинални секрети како „течност за подмачкување“ во количина од околу 6 грама на ден, и содржи високи концентрации на калиум и натриум во однос на крвната плазма, со малку кисела pH вредост од 4,7.[8]

Клиничка патологија[уреди | уреди извор]

Можно е Бартолиевите жлезди да се блокираат и воспалат што резултира со болка.[7] Ова е познато како бартолинитис или циста на Бартолин.[4][9][10] Циста на Бартолин, пак, може да се инфицира и да формира апсцес. Аденокарцином на жлездата е редок, а доброќудни тумори и хиперплазија се уште поретки.[11] Карцином на бартолинска жлезда е ретка малигност што се јавува кај 1% од карциномите на вулвата. Ова може да се должи на присуството на три различни типа на епително ткиво.[3] Воспаление на Скенеовите жлезди и Бартолинските жлезди може да се изгледа слично на цистоцела.[12]

  1. 1,0 1,1 Greater Vestibular (Bartholin) gland Архивирано на 12 јануари 2007 г.
  2. Manual of Obstetrics. (3rd ed.). Elsevier. pp. 1-16. ISBN 9788131225561.
  3. 3,0 3,1 Heller, Debra S.; Bean, Sarah (2014). „Lesions of the Bartholin Gland“. Journal of Lower Genital Tract Disease. 18 (4): 351–357. doi:10.1097/LGT.0000000000000016. ISSN 1089-2591. PMID 24914884.
  4. 4,0 4,1 4,2 Lee, M. Y; Dalpiaz, A; Schwamb, R; Miao, Y; Waltzer, W; Khan, A (2015). „Clinical Pathology of Bartholin's Glands: A Review of the Literature“. Current Urology. 8 (1): 22–25. doi:10.1159/000365683. PMC 4483306. PMID 26195958.
  5. „Viscera of the Urogenital Triangle“. University of Arkansas Medical School. Архивирано од изворникот на 2010-07-15. Посетено на 2021-06-14.
  6. Chrétien, F.C.; Berthou J. (September 18, 2006). „Crystallographic investigation of the dried exudate of the major vestibular (Bartholin's) glands in women“. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 135 (1): 116–22. doi:10.1016/j.ejogrb.2006.06.031. PMID 16987591.
  7. 7,0 7,1 „Bartholin's Gland“. Discovery Health. Архивирано од изворникот на 2008-08-04.
  8. Pastor Z, Chmel R (2017). „Differential diagnostics of female "sexual" fluids: a narrative review“. International Urogynecology Journal. 29 (5): 621–629. doi:10.1007/s00192-017-3527-9. PMID 29285596.
  9. Sue E. Huether (2014). Pathophysiology: The Biologic Basis for Disease in Adults and Children. Elsevier Health Sciences. стр. 817. ISBN 9780323293754.
  10. Lee, William A.; Wittler, Micah (2020), „Bartholin Gland Cyst“, StatPearls, StatPearls Publishing, PMID 30335304, Посетено на 2020-03-24
  11. „Bartholin's gland hyperplasia in a postmenopausal woman“. Obstetrics & Gynecology. 90 (4 part 2): 695–7. Oct 1997. doi:10.1016/S0029-7844(97)00409-2. PMID 11770602.
  12. „Cystoceles, Urethroceles, Enteroceles, and Rectoceles - Gynecology and Obstetrics - Merck Manuals Professional Edition“. Merck Manuals Professional Edition (англиски). Посетено на 2018-02-06.