Аскаријанско зрачење

Од Википедија — слободната енциклопедија

Аскаријанското зрачење [1][2] познато и како Аскаријанов ефект е феноменот кога честичка патува побрзо од фазната брзина на светлината во густ диелектрик (како сол, мраз или месечев реголит) произведува туш од секундарни наелектризирани честички кои содржат анизотропија на полнеж и со тоа емитуваат конус на кохерентно зрачење во радио или микробранова како дел од електромагнетниот спектар. Слично е на зрачењето на Черенков. Името го добил по Гурген Аскаријан, руско-ерменски физичар кој го претпоставил тоа во 1962 година.

Зрачењето за првпат експериментално било забележано во 2000 година, 38 години по неговото теоретско предвидување. Досега ефектот е набљудуван во силициумски песок,[3] камена сол,[4] мраз,[5] и Земјината атмосфера.[6]

Ефектот е од примарен интерес за користење на булк-материја за откривање на ултрависока енергетска неутрина. Експериментот на Антарктичката импулсна минлива антена (АНИТА) користи антени прикачени на балон што лета над Антарктикот за да се открие Аскаријанското зрачење кое е произведено додека космичките неутрини патуваат низ мразот.[7][8] Неколку експерименти ја користеле и Месечината како неутрино-детектор врз основа на откривање на Аскаријанското зрачење.[9][10][11][12]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ Hanson, Jordan C; Connolly, Amy L (2016). „Complex Analysis of Askaryan Radiation: A Fully Analytic Treatment including the LPM effect and Cascade Form Factor“. Astroparticle Physics. 91: 75–89. arXiv:1605.04975. Bibcode:2017APh....91...75H. doi:10.1016/j.astropartphys.2017.03.008.
  2. ↑ Hanson, Jordan C; Connolly, Amy L; Zas, Enrique (2011). „Practical and accurate calculations of Askaryan radiation“. Physical Review D. 84 (10): 103003. arXiv:1106.6283. Bibcode:2011PhRvD..84j3003A. doi:10.1103/PhysRevD.84.103003.
  3. ↑ Saltzberg, David; Gorham, P; Walz, D; Field, C; Iverson, R; Odian, A; Resch, G; Schoessow, P; Williams, D (2001). „Observation of the Askaryan Effect: Coherent Microwave Cherenkov Emission from Charge Asymmetry in High Energy Particle Cascades“. Physical Review Letters. 86 (13): 2802–5. arXiv:hep-ex/0011001. Bibcode:2001PhRvL..86.2802S. doi:10.1103/PhysRevLett.86.2802. PMID 11290043.
  4. ↑ Hanson, Jordan C; Connolly, Amy L; Field, R. C; Guillian, E; Milinčić, R; Miočinović, P; Walz, D; Williams, D (2004). „Accelerator Measurements of the Askaryan effect in Rock Salt: A Roadmap Toward Teraton Underground Neutrino Detectors“. Physical Review D. 72 (2). arXiv:astro-ph/0412128. Bibcode:2005PhRvD..72b3002G. doi:10.1103/PhysRevD.72.023002.
  5. ↑ Hanson, Jordan C; Connolly, Amy L; Beatty, J. J; Besson, D. Z; Binns, W. R; Chen, C; Chen, P; Clem, J. M; Connolly, A (2007). „Observations of the Askaryan Effect in Ice“. Physical Review Letters. 99 (17): 171101. arXiv:hep-ex/0611008. Bibcode:2007PhRvL..99q1101G. doi:10.1103/PhysRevLett.99.171101. PMID 17995315.CS1-одржување: display-автори (link)
  6. ↑ Buitink, Stijn; Corstanje, A.; Falcke, H; Hörandel, J. R; Huege, T; Nelles, A; Rachen, J. P; Rossetto, L; Schellart, P (2016). „A large light-mass component of cosmic rays at 1017–1017.5 electronvolts from radio observations“. Nature. 531 (7592): 70–3. arXiv:1603.01594. Bibcode:2016Natur.531...70B. doi:10.1038/nature16976. PMID 26935696.CS1-одржување: display-автори (link)
  7. ↑ „ANITA Project Overview“. Архивирано од изворникот на 2015-09-24. Посетено на 2021-03-07.
  8. ↑ „ARIANNA collaboration“. Архивирано од изворникот на 2016-05-17. Посетено на 2021-03-07.
  9. ↑ GLUE project
  10. ↑ „NuMoon project“. Архивирано од изворникот на 2009-09-17. Посетено на 2010-02-05.
  11. ↑ LUNASKA project
  12. ↑ RESUN project
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Аскаријанско_зрачење&oldid=4914872“