Прејди на содржината

Анифска декларација

Од Википедија — слободната енциклопедија

Анифска декларација (германски: Anifer Erklärung) — декларација издадена од Лудвиг III, крал на Баварија, на 12 ноември 1918 година во палатата Аниф, Австрија. Тоа беше декларација во која монархот ги ослободи сите државни службеници и воен персонал од нивната заклетва на лојалност кон него и стави крај на 738-годишното владеење на династијата на Вителсбах во Баварија.[1][2]

Историска позадина

[уреди | уреди извор]
Лудвиг III од Баварија

Со претстојниот колапс на Германската Империја на крајот на Првата светска војна во ноември 1918 година, Кралството Баварија, како и сите други држави на Империјата, беше во состојба на транзиција од монархија во република.

Макс фон Шпејдел, министер за војна во баварската влада, по наредба на Курт Ајснер, се обидел да го убеди кралот Лудвиг на 10 ноември (ден пред примирјето) да издаде декларација во која ќе ги ослободи сите офицери на баварската армија од нивниот заклетва. Сепак Шпидел пристигнал во резиденцијата на кралот во Шлос Вилденварт, во близина на Розенхајм, откако Лудвиг веќе замина за Австрија.[3]

Лудвиг III одлучил привремено да ја напушти Баварија за Австрија и, по покана на Ернст Граф фон Мој, одлучил да се пресели во замокот Аниф, во близина на Салцбург. Таму, тој му наредил на Ото Ритер фон Дандл, последниот премиер на Кралството Баварија, да издаде декларација. Дандл побарал абдикација од кралот, но тој беше подготвен да издаде изјава во која ги ослободи сите државни службеници и воен персонал од нивната заклетва на лојалност кон него. Со оваа декларација, Дандл се вратил во баварската престолнина, Минхен.[4][5]

Објавување

[уреди | уреди извор]

Дандл се вратил во Минхен истиот ден и владата на Ајснер ја објавила декларацијата како абдикација на Лудвиг III. Додека некои, дури и конзервативни политичари, го споделија владиното толкување на декларацијата како абдикација, други укажаа на несовпаѓање помеѓу формулацијата и нејзината употреба од страна на владата како декларација за абдикација.

Курт Ајснер ја објавил декларацијата збор по збор. Во своето дополнување тој наведува дека Народната држава Баварија го прифаќа абдицирањето на кралот Лудвиг III и го уверува него и неговото семејство дека се слободни да се вратат во Баварија, како и секој друг граѓанин, под услов да не преземат чекори против народната држава.[6]

По смртта на Лудвиг во 1921 година, неговиот син, Рупрехт, престолонаследник на Баварија, ги потврди своите права на баварската круна, тврдејќи дека е негово првородство да биде крал на Баварија, освен ако луѓето не одлучат за поинаква форма на уредување по слободни избори.[7][8] До неговата смрт во 1955 година, Рупрехтпродолжи да бара, прашањето дали Баварија ќе биде република или монархија, да го решава уставотворното собрание избрано на демократски избори.[9]

Декларацијата

[уреди | уреди извор]

Оригиналниот документ на декларацијата е изгубен. Тој беше во сопственост на тогашниот министер за внатрешни работи на Баварија, Ерхард Оер, но беше изгубено за време на Пивничкиот пуч во 1923 година. Сега постојат само копии, со рачно напишани додатоци од Курт Ајснер.

Цел живот работев со луѓето и за луѓето. Грижата за благосостојбата на мојата сакана Баварија секогаш беше моја најголема грижа. Бидејќи, како последица на неодамнешните настани, веќе не сум во позиција да ја водам владата, им нудам на сите службеници, офицери и војници слободен избор да ја продолжат својата служба и да ги ослободам од заклетвата што ми ја дадоа.

  1. Germany: Bavaria: Heads of State: 1806-1918 archontology.org, accessed: 14 June 2008
  2. Manfred Berger (2003). „Rupprecht, Maria Luitpold Ferdinand, Kronprinz von Bayern, Pfalzgraf bei Rhein, Herzog von Bayern, Franken und in Schwaben usw.“. Во Bautz, Traugott (уред.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL) (германски). 22. Nordhausen: Bautz. cols. 1173–1186. ISBN 3-88309-133-2. </noinclude>
  3. burgen.austria.com - Anif Архивирано на 15 ноември 2007 г. (in German) accessed: 14 June 2008
  4. Universitätsbibliothek Regensburg - Bosls bayrische Biographie - Otto Ritter von Dandl Архивирано на 10 јуни 2007 г. (in German) author: Karl Bosl, publisher: Pustet, page 127.
  5. Verfassungsurkunde für das Königreich Bayern - Titel X. Von der Gewähr der Verfassung - § 3 Архивирано на 29 ноември 2016 г. (in German) Bavarian constitution from 26 May 1818, Oath of loyalty for government servant, accessed: 21 June 2008
  6. Historisches lexikon Bayerns - Thronverzicht König Ludwig III. Архивирано на 20 мај 2011 г. (in German), accessed: 14 June 2008
  7. Historisches Lexikon Bayerns - Die Wittelsbacher nach 1918 Архивирано на 23 октомври 2015 г. (in German) accessed: 14 June 2008
  8. Historisches Lexikon Bayerns - Monarchismus Архивирано на 4 октомври 2007 г. (in German) accessed: 28 September 2010
  9. Historisches Lexikon Bayerns - Monarchismus Архивирано на 4 октомври 2007 г. (in German) accessed: 28 September 2010