Ана де Гонта Колачо

Од Википедија — слободната енциклопедија

Ана де Гонта Колачо (1903 г – 1954) била португалски скулптор, уметник и феминистка.

Раниот живот[уреди | уреди извор]

Ана Рајмунда де Гонта Колачо била родена на 7 ноември 1903 година во португалскиот главен град Лисабон. Таа била ќерка на поетесата Бранка де Гонта Колачо и уметникот Хорхе Колачо. Таа била позната како Анинхас, а тогаш била трета ќерка на парот, која се родила само една година по сè уште раѓањето на сестра. Нејзиното семејство било добро поврзано со интелектуалната активност од тоа време во Португалија, а нејзините родители биле истакнати личности во португалското општество. Ана била помладата сестра на адвокатот, писател и драматург Томас Рибеиро Колачо. Од страната на нејзиниот татко, таа била братучедка на пијанистот и композитор Александар Реј Коласо, на актерката и сценски режисер Амелија Реј Коласо и на сликарката и илустраторка Алис Реј Коласо, како и внука од мајчината страна на политичарот и писател Томас Рибеиро.[1][2][3]

Детството на Колачо било многу привилегирано. Дома ја учеле тутори специјализирани за различни дисциплини, вклучувајќи јазици, литература, музика, па дури и јавање коњи. Таа се натпреварувала, заедно со нејзината помлада сестра, Марија Кристина, на националните коњички турнири. Нејзиното детство го одбележала и постојаното присуство на истакнати личности од високото општество, како и од уметничкиот и културниот свет. Нејзината мајка организирала вечери и вечери во нејзиниот дом, а кралицата Д. Амелија била редовен посетител. На 17-годишна возраст, Колачо почнала да го развила својот талент за скулптура, откако експериментирала и создавала мали дела дома, поттикната од нејзиниот татко кој и дал глина добиена од фабриката за керамика Сакавем. Бидејќи скулптурата ретко обезбедувала финансиска независност или се сметаше за добра занимација за една жена, благодарение на поддршката од нејзините родители таа почнала да оди на часови.

Колачо работи во Академијата Јулијан

Феминизам[уреди | уреди извор]

Во истиот период, Колачо почнала да прифаќа некои од идеите на феминизмот, почнувајќи да носи кратка коса, да се облекува во машки костуми и вратоврски и да пишува песни и други текстови за состојбата на жените во Португалија. Ова довело до шпекулации за нејзината сексуална ориентација. Дека била лезбејка знаело нејзиното семејство, кое се обидело да ја заштити од јавен надзор во многу конзервативната Португалија од тоа време. Таа подоцна се приклучила на феминистичката Conselho Nacional das Mulheres Portuguesas (Национален совет на Португалските жени), заедно со нејзината мајка.

Први изложби[уреди | уреди извор]

Во април 1923 година, Колачо ја изложила својата прва работа на изложбата на Националното друштво за ликовни уметности, во Лисабон. Таа добила почесно признание за малата статуа во гипс наречена Онда (Бран), која илустрирало гола жена која лежи на пената од бранот. Осврти биле измешани, при што некои го пофалиле делото, додека други го критикувале уметникот. Во 1924 година, таа ја одржала својата прва самостојна изложба во Салао Бобоне, во Лисабон, и покрај острите критики што ги добила во неколку написи во весници, вклучително и онаа во која се вели дека „Скулптурата никогаш не може да биде уметност на жената“, на инаугурацијата на изложбата присуствувале многу личности од светот на уметноста, културата, политиката и португалскиот феминистички активизам, како сликарите Едуарда Лапа и Мили Посоз и скулпторот Антонио Тешеира Лопес.

Обука во Париз[уреди | уреди извор]

Во 1927 година дипломирала на Факултетот за кинематографска уметност во Лисабон. Развивајќи уметнички талент, таа го напуштила Лисабон за Париз во 1929 година, патувајќи преку музејот Прадо во Мадрид. Во Париз, таа се приклучила на Академијата Јулијан, станувајќи ученик на Пол Ландовски и Алфред-Алфонс Ботиау. По седум месеци, таа била примена да изложува во Есенскиот салон (Есенски салон), со дело наречено Пеле Вермела (Црвена кожа), кое претставувало отстапување од натуралистичкиот стил што го следела во Португалија и движење кон модернизмот. Потсетувајќи се на нејзиниот прекар од детството, нејзините дела биле сите потпишани „Анинхас“. Во текот на 1930-тите таа се преселила помеѓу Париз, Лондон, Лисабон и Тангер.

Скулптурата на Колачо Пеле Вермела

Подоцнежни активности[уреди | уреди извор]

За време на еден од нејзините престои во Португалија, во 1930 година, таа била поканета да изложува на Изложба на античка и модерна женска работа, организирана од Conselho Nacional das Mulheres Portuguesas. Во 1932 година, таа го основала Салонот на креативни уметници, заедно со сликарката Марија Аделаида Лима Круз и скулпторката Марија Хосе Диас да Камара, со која во тоа време одржувала врска и делела студио во Лисабон. Во 1939 година, таа се соочила со некои контроверзии, откако ја објавила својата врска со пејачката и актерка Корина Фреир. Едно од нејзините дела, Ouvindo o Sermão (Слушање на проповедта), било одбиено од жирито на Националното друштво за ликовни уметности. Во интервјуто за изложбата, таа тврдела дека „модернизмот не постои во Португалија. Никој не знае што е тоа“. Сепак, таа била поканета да изложи на португалската светска изложба во Лисабон во 1940 година, каде што изложила барелеф заснован на литературен лик на нејзиниот дедо.

Смртта[уреди | уреди извор]

По смртта на нејзината мајка во 1945 година, Колачо почнала да покажува знаци на лоша здравствена состојба, избирајќи да се насели во семејната куќа, каде што продолжила да произведува уметнички дела и да пишува текстови за состојбата на жените во португалското општество. Нејзиното последно дело, монументална скулптура на Успение на Марија, било нарачано од парохијата Агиар да Беира на северот на Португалија. Таа починала на 25 декември 1954 година, во домот на нејзината помлада сестра. Таа била погребана на гробиштата Празерес во Лисабон. И покрај нејзиниот релативно мал производ, таа продолжила да се изложува.[4]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Pérez-Quiroga, Ana (2019). Catálogo: Ana de Gonta Colaço Escultora (PDF). Tondela: Câmara Municipal de Tondela. ISBN 978-989-98623-2-6. Посетено на 16 May 2021.
  2. Perez-Quiroga, Ana. „Ana de Gonta Colaço, 1903-1954 – Escultora“. Посетено на 16 May 2021. Наводот journal бара |journal= (help)
  3. Quem é alguém: (Who's who in Portugal) Dicionário biográfico das personalidades em destaque do nosso tempo. Portugália editora. 1947. Посетено на 16 May 2021.
  4. „INAUGURAÇÃO DA EXPOSIÇÃO DE ANA DE GONTA COLAÇO no Museu Terras de Besteiros“. Beirão. 3 December 2019. Посетено на 16 May 2021.