Прејди на содржината

Алфа Зајак

Од Википедија — слободната енциклопедија
α Зајак
Локација на α Зајак (заокружено)
Податоци од набљудување
Епоха J2000      Рамноденица J2000
Соѕвездие Зајак
Ректасцензија 05ч 32м &1000000000438161200000043,81612с[1]
Деклинација −17° 49′ &1000000000020241400000020,2414″[1]
Прив. величина (V) 2.589[2]
Особености
Развојна фаза Сина јамка (жолт суперџин)[3]
Спектрален тип F0 Ib[4]
U−B Боен показател +0.386[2]
B−V Боен показател +0.2[5]
Астрометрија
Радијална брзина (Rv)+23.9[6] км/с
Сопствено движење (μ) Рект: +3.56[1] млс/г
Дек.: +1.18[1] млс/г
Паралакса (π)1.47 ± 0.14[1] млс
Оддалеченост2.200 ± 200 сг
(680 ± 60 пс)
Апсолутна величина (MV)-5.7[7]
Податоци
Маса13,9 ± 0,8[8] M
Полупречник129[9] R
Површ. грав. (log g)1,34 ± 0,07[8]
Сјајност30,502 ± 3.111[10] L
Температура7,253 or 7,290[11] K
Вртежна брзина (v sin i)13–21[5] км/с
Други ознаки
Arneb, 11 Leporis, BD−17°1166, FK5 207, HD 36673, HIP 25985, HR 1865, SAO 150547
Наводи во бази
SIMBAD— податоци

Алфа Зајак ( α Leporis, скратено Alpha Lep, α Lep ), формално наречена Арнеб /ˈɑrnɛb/,[12][13] е најсветлата ѕвезда во соѕвездието Зајак .

Именување

[уреди | уреди извор]

Алфа Зајак е ознака добиена според Бајеровото означување на ѕвездите .[6] Традиционалното име Арнеб доаѓа од арапскиот أرنب 'arnab 'зајак' ('Lepus' е латински збор за зајак ).[14] Во 2016 година, Меѓународната астрономска унија организирала Работна група за имиња на ѕвезди (WGSN) [15] за да ги каталогизира и стандардизира соодветните имиња за ѕвездите.[7] Првиот билтен на WGSN од јули 2016 година [16] вклучувал табела со првите две серии на имиња одобрени од WGSN; во кој било вклучено и името Арнеб за оваа ѕвезда.[1][17]

На кинески ,( ), што значи Тоалет, се однесува на астеризам кој се состои од α Leporis, β Зајак, γ Зајак и δ Зајак .[5][18] Следствено, кинеското име за самиот α Leporis е廁一( Cè yī ), „Првата ѕвезда од тоалетот“.[19]

Својства

[уреди | уреди извор]

Алфа зајак е масивна ѕвезда со околу 14 пати поголема маса од Сонцето . Аголниот дијаметар на оваа ѕвезда измерен со интерферометар, по корекција за затемнување на екстремитетите, е 1.77 ± 0.09 mas .[20] На проценето растојание од 2 218 светлосни години (680 парсеци), ова дава физичка големина од околу 129 пати поголема од радиусот на Сонцето .[9] Алфа Зајак има ѕвездена класификација на F0 Ib, со класа на сјајност Ib што покажува дека е жолта суперџин со помала сјајност. Од 1943 година, спектарот на оваа ѕвезда служи како една од стабилните точки на прицврстување според која се класифицираат другите ѕвезди.[3] Делотворната температура на надворешната обвивка е околу 7.300 K, што и дава на ѕвездата жолтеникаво-бела нијанса што е типична за ѕвездите од типот F.[4] Се проценува дека е стара 13 милиони години.[8]

Арнеб е постара, умирачка ѕвезда која веќе поминала низ фазата на црвениот суперџин и сега се собира и се загрева во последните фази на ѕвездената еволуција, во сина јамка [2]. Врз основа на неговата проценета маса, се очекува да го заврши својот живот со спектакуларна ѕвездена експлозија позната како супернова[21]. Сепак, тоа не се очекува да се случи уште милион години.[10][11]

USS Arneb (AKA-56) бил брод на морнарицата на Соединетите држави .[22]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)
  2. 2,0 2,1 2,2 Gutierrez-Moreno, Adelina; и др. (1966), „A System of photometric standards“, Publications of the Department of Astronomy University of Chile, Publicaciones Universidad de Chile, Department de Astronomy, 1: 1–17, Bibcode:1966PDAUC...1....1G
  3. 3,0 3,1 Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)
  4. 4,0 4,1 Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)
  5. 5,0 5,1 5,2 Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)
  6. 6,0 6,1 Evans, D. S. (June 20–24, 1966), „The Revision of the General Catalogue of Radial Velocities“, Во Batten, Alan Henry; Heard, John Frederick (уред.), Determination of Radial Velocities and their Applications, Proceedings from IAU Symposium no. 30, 30, University of Toronto: International Astronomical Union, стр. 57, Bibcode:1967IAUS...30...57E
  7. 7,0 7,1 Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil) Alpha Leporis' database entry at VizieR.
  8. 8,0 8,1 8,2 Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)
  9. 9,0 9,1 Lang, Kenneth R. (2006), Astrophysical formulae, Astronomy and astrophysics library, 1 (3rd. изд.), Birkhäuser, ISBN 3-540-29692-1. The radius (R*) is given by:
  10. 10,0 10,1 Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil) Arneb's database entry at VizieR.
  11. 11,0 11,1 Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil) Alpha Leporis' database entry at VizieR.
  12. Kunitzsch, Paul; Smart, Tim (2006). A Dictionary of Modern star Names: A Short Guide to 254 Star Names and Their Derivations (2nd rev.. изд.). Cambridge, Massachusetts: Sky Pub. ISBN 978-1-931559-44-7.
  13. „IAU Catalog of Star Names“. Посетено на 28 July 2016.
  14. Kaler, James B., „ARNEB (Alpha Leporis)“, Stars, University of Illinois, Посетено на 2012-01-08
  15. „IAU Working Group on Star Names (WGSN)“. Посетено на 22 May 2016.
  16. „Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1“ (PDF). Посетено на 28 July 2016.
  17. Allen, Richard Hinckley (1899), Star-names and Their Meanings, G. E. Stechert, стр. 268
  18. (на кинески) 中國星座神話, written by 陳久金.
  19. (на кинески) 香港太空館 - 研究資源 - 亮星中英對照表 Архивирано на 25 октомври 2008 г., Hong Kong Space Museum. Accessed on line November 23, 2010.
  20. Garrison, R. F. (December 1993), „Anchor Points for the MK System of Spectral Classification“, Bulletin of the American Astronomical Society, 25: 1319, Bibcode:1993AAS...183.1710G, Архивирано од изворникот на June 25, 2019, Посетено на 2012-02-04
  21. Грешка во Lua: bad argument #1 to 'match' (string expected, got nil)
  22. „The Colour of Stars“, Australia Telescope, Outreach and Education, Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, December 21, 2004, Архивирано од изворникот на 2013-12-03, Посетено на 2012-01-16