Џерсиско говедо

Од Википедија — слободната енциклопедија
Џерсиско говедо

Џерсиско говедо — британска раса на мали млечни говеда од Џерси, на островите на Ламанш. Тој вид е високо продуктивен - кравите можат да дадат над 10 пати повеќе млеко од нивната тежина по лактација ; млекото е богато со маснотии и има карактеристична жолтеникава нијанса.

[1]

Историја на расата[уреди | уреди извор]

Џерсиските говеда се судат на изложба во Џерси, во домот на расата
Кравите од Џејзерско говедо се добро познати како љубопитни и нежни говеда. [1]:213

Како што имплицира нивното име, Џејзерите се одгледувале на островот Џерси на Ламанш. Очигледно ова говедо потекнувало од добиток што се донесувал од блиското копно Норман и за прв пат е снимен како посебна раса околу 1700 година.

Расата била изолирана од надворешно влијание повеќе од 200 години, од 1789 до 2008 година.

Пред 1789 година, кравите биле давани како мираз (чеиз) во склучување на меѓуостровски бракови помеѓу џерсиско говедо и гернзиското.[2]

Во 1789 година, увозот на странски добиток во Џерси бил забранет со закон за да се одржи чистотата на расата, иако извозот на добиток и спермата биле важни економски ресурси за островот. Првично било воведено ограничување на увозот на говеда за да се спречи пад на извозната цена. Велика Британија не наметнала увозна давачка за добиток увезен од Џерси. Говедата се испраќале од Франција во Џерси, а потоа се испраќале натаму во Англија за да се заобиколи тарифата за францускиот добиток. Зголемувањето на понудата на говеда, понекогаш и со инфериорен квалитет, ја намалувала цената и го нарушувал угледот на џерсиско говедо. Забраната за увоз ја стабилизирала цената и овозможило да се преземе понаучно контролирање програма за размножување.[се бара извор]

Сер Џон Ле Кутер студирал селективно размножување и станал соработник на Кралското друштво ; неговата работа довела до формирање на Земјоделско и хортикултурно друштво Кралски џерсиски говеда во 1833 година. Во тоа време, расата покажала поголема варијација отколку денес, со бели, темнокафеави и црни верови. Сепак, со оглед на тоа што кравите од мед-кафеава боја се продавале најдобро, расата се развила соодветно. Во 1860 година, 1138 крави биле извезени преку Англија, а просечната цена била 16 фунти по глава. До 1910 година, повеќе од 1000 грла се извезиле годишно само во САД. Сега џерсискиот добиток е најбрзорастечка млечна раса во светот.[се бара извор]

На 1866 година, на годишното генерално собрание на Земјоделското и хортикултурното друштво во Кралскиот Џерси, Х.Г. Шепард забележал во својата историја [3] дека „било решено - по предлог на полковник Ле Кутер, дека честа. Со тоа секретарот бил поканет да отвори и да носи „книга за стада“ во која ќе се внесува родово потекло на бикови, крави и јуници за упатување на сите членови на Друштвото “. Во 1869 година за прв пат биле доделени награди на изложбите за добиток од стада.

Државата Џерси направила попис на акциите во 1866 година, а Џерси тогаш поддржала 12037 грла говеда, од кои 611 биле бикови.

Во јули 2008 година, Џерси го презел историскиот чекор да се стави крај на забраната за увоз и да се дозволи увоз на семе од бик од било која раса на говеда, иако само сперма која е генетски чиста овозможува резултатите од потомството да бидат внесени во стадото на Џерси Книгата.[4]

Во февруари 2010 година, семето од нечиста раса на џерсиски бик било увезено на островот и покрај строгите закони и проверки, а 100 крави биле импрегнирани со спермата. Нивните потомци не биле запишани во Книгата за џерсиски стада.[5]

Џерсиско говедо се извезувало во Соединетите Држави од околу 1850 година. Друштвото за раси, Американскиот клуб за џерсиско говедо, било формирано во 1868 година. Во САД, понекогаш се правело разлика помеѓу „американско џерсиско говедо “, кој е релативно грубо и големо и е селективно одгледувано главно за принос на млеко, и оригиналниот или типот „Остров“; [1] , последниот може да се нарече и „Минијатурен Џерси“. [6][7]

Одлики[уреди | уреди извор]

Кравата од џерсиското говедо се движи од 400 до 500 кг. Фактори кои придонесуваат за популарноста на расата се нивната поголема економичност на производството, како резултат на:

  • Способност да се носи поголем број на ефективни крави за молзење по единица површина поради помала телесна тежина, па оттука и пониски барања за одржување и супериорна можност за пасење;
  • Леснотија на породување и релативно пониска стапка на дистоција, што доведува до нивната популарност при вкрстување со други раси на млечни производи, па дури и говедско месо за да се намалат повредите поврзани со телињата;
  • Висока плодност;
  • Високо производство на путер (4,84%) и белковини (3,95%) и можност за развој на локално произведена храна;[8]

Кравите се мирни и послушни; биковите можат да бидат непредвидливи или агресивни. [1]:213

Џерсиско говедо има поголема тенденција кон хипокалцемија после породување (или „ млечна треска “) во браните и има тенденција да има изнемоштени телиња кои бараат повеќе внимание при ладно време отколку другите млечни раси поради нивната помала големина на телото (што резултира во зголемена површина однос површина-маса, зголемување на загубата на топлина). 

Познати крави од џерсиско говедо[уреди | уреди извор]

Скулптура од Џон Мекена, откриена во 2001 година и изложена во Центарот на Западот, Свети Хелиер
  • Браун Беси, познатата крава -путер, шампион на светскиот саем за млечни производи во Чикаго, имала просек над 18 години кг (40 кг) млеко на ден пет месеци и направи 1,3 кг (3 кг) путер на ден.[9]
  • Вероника 20J EX-97% е добро позната шоу-крава од расата џерсиско говедо. Во 2003 година, таа била продадена за 85.000 УСД на јавно наддавање.[се бара извор] Таа била Врховен шампион во 2006 година во Светски изложби на млечни производи.[10] Таа била исто така прогласена за германски првак на џерсиско говедо од сите Американци.[11]
  • Баркли ги држи првите два рекорди за производство на млеко за крава од џерсиско говедо. Таа произвела 49.250 b млеко по телиња на возраст од 3 години и 6 месеци и 55.590 lb после породување на 4 години и 8 месеци.[12]
  • Лили Флагг, израсната во североисточен Хантсвил, Алабама, шампион путер и млеко произведувач од 1892 година. Таа произведе рекордни 1047 фунти, 3/4 мл путер, како и 11.339 фунти млеко.[13] Нејзиниот сопственик организираше забава во нејзина чест, одејќи дотаму што за таа пригода ја обои неговата куќа „путер жолт“ [14] Таа била „Крава која вреди да се бакнува“, нејзината вредност за заедницата била толку голема.[15]
  • Данкан Беле, изнајмен од Хајленд Меџик Данкан, бил прогласен за победник на натпреварот „Голема крава“ во 2000 година.[16] Ова се случило откако таа била прогласена за Голем резервен шампион на сеамериканското шоу во 1993 година.[17] Исто така, таа била именувана за цело-канадска крава помеѓу 1991 и 1993 година.
  • Еви, која ја толкуваше титуларната улога во филмот Прва крава во 2019 година.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Valerie Porter, Lawrence Alderson, Stephen J.G. Hall, D. Phillip Sponenberg (2016). Mason's World Encyclopedia of Livestock Breeds and Breeding (sixth edition). Wallingford: CABI. ISBN 9781780647944.
  2. Jersey Cattle, Eric James Boston. 1954.
  3. One Hundred Years of the Royal Jersey Agricultural and Horticultural Society 1833–1933. Compiled from the Society's Records, by H.G. Shepard, Secretary (extract). Архивирано од изворникот на 12 July 2002.
  4. „Jersey Cattle Show & Family Day Out – The West Show, Jersey“. Westshow.org.je. 8 July 2012. Архивирано од изворникот на 2019-06-12. Посетено на 25 February 2013.
  5. „Non-pure bull semen imported into Jersey“. BBC News. 17 February 2010. Посетено на 25 February 2013.
  6. "Miniature Jersey Breed History". American Miniature Jersey Registry & Association. Accessed January 2018.
  7. "History of the magnificent Jersey breed". Miniature Jersey Herd Book. Accessed January 2018.
  8. Rex Paterson in Jersey Cattle, ed. Boston, 1954, pp81-95
  9. „The Book of the Fair : Chapter the Nineteenth: The Live-Stock Department (Image)/ Paul V. Galvin Digital History Collection“. Columbus.gl.iit.edu. 26 August 1998. Архивирано од изворникот на 2011-09-27. Посетено на 25 February 2013.
  10. „Show Summaries 2006“. World Dairy Expo. Посетено на 6 March 2016.
  11. „Dairy Cow Daily – Huronia Centurion Veronica 20J“. www.dairycowdaily.com. Посетено на 6 March 2016.
  12. „Top 30 Records In History: Cheese Yield, Protein, Fat and Milk (spreadsheet)“. Архивирано од изворникот на 17 July 2011. Посетено на 28 November 2018.
  13. Lucindaville (17 April 2010). „Cookbook Of The Day: Huntsville Heritage Cookbook“. Cookbookoftheday.blogspot.com. Посетено на 25 February 2013.
  14. „Huntsville History Comes Alive“. Huntsville.about.com. 9 April 2012. Архивирано од изворникот на 2016-08-18. Посетено на 25 February 2013.
  15. The Historic Huntsville Quarterly of Local Architecture and Preservation: "Monte Sano Dairy " (PDF). Vol. XV, No. 3, Spring 1989. Historic Huntsville Foundation Inc. стр. 16-18.
  16. „Rapid Bay Jerseys“. www.rapidbay.ca. Архивирано од изворникот на 2017-02-17. Посетено на 6 March 2016.
  17. Sydney L. Spahr, George E. Opperman (1995). The Dairy Cow Today: U.S. Trends, Breeding, and Progress Since 1980. USA: Hoard's Dairyman. стр. 74.
  • Историја на Балејн за Јерси, Маргерита Сиврет и anоан Стивенс (1998)ISBN 1-86077-065-7
  • Маснотии во врска со расата Јерси, Бостон, Еоn и ХЛ Веб, WJCB, 1954 година.
  • Кратка историја за потеклото на говедата од erseyерси, Бостон Ерик, WJCB, 1965 година

Надворешни врски[уреди | уреди извор]