Јосиф Вринга
Joseph Bringas — важен византиски евнух службеник во периодот на владеењето на Константин VII (945–959) и царот Роман II (959–963), кад служел како главен советник и регент. идејќи неуспешн се спротивставил на доаѓањето на власт на Никифор II во 963 година, тој бил протеран во манастир, каде починал во 965 година.
Животопис
[уреди | уреди извор]
Современикот историчар Лав Ѓаконот запишал дека Вринга потекнува од Пафлагонија.[1] Тој постепено се изигнувал во царската служба до ранкот на патрикиј и дворското место препозит. Царот Константин VII го назначил првично како сакеларииј а подоцна и како друнгариј (адмирал) на царската флота, позиција која ја имал во периодот кога починал царот.[2] Кога синот на царот Константин VII, Роман, седнал на престолот, тој го назначил Вринга за негов паракоимомен. Младиот византиски цар сакал да го минува времето во лов, и поголемиот дел од државните работи му ги препуштил на Вринга.[2][3] Во ова својство, Вринга разоткрил заговор против Роман предводен од група на благородници поврзани со магистратот Василиј Петеин. Заговорниците биле уапсени, измачуани и протерани, но повеќето од нив, со исклучок на Петеин, биле повикани наад.[4][5]
Кога царрот Роман II починал ненадејно на 15 март 963 година, оставајчи ги синовите Василиј II и Константин VIII (пет и две или три години), го поставил Вринга како де факто владетел на државата, иако според традицијата, царицата Теофано била назначена за регент.[6][7][8] Теофано не му верувала на Вринга, сепак, моќниот паракоимомен имал и други непријатели: неговиот претходник и соперник, Василиј Лакапин, и успешниот и нашироко познат војсководец Никифор Фока, кој штотуку се вратил од неговото освојување на Критскиот емират и успешните грабежи на Киликија и Сирија, што довео до грабеж и на главниот град на Хамданидите, Алеп.[6][9][10]
Фока го посетил главниот град и го прославил својот триумф во април 963 година, но го обвинил Вринга дека заговара против него, и побарал заштита во Аја Софија. Таму тој ја стекнал поддршката на Цариградскиот патријарх, Полиевкт, и со негова поддршка бил повторно поставен за војсководец на истокот, и покрај противењата на Вринга.[8] Вринга се обратил до Маријан Аргир, војсководец на западот, и му го понудил византискиот престол.Во исто време, му пишал на стратегот на Анадолија Јован I, внукот на Фока и еден од најважните генерали, нудејќи му го местото на Фока. Наместо тоа, Цимискиј му го покажал писмото на Фока и го бнатерал да дејствува.[7][8] Војската на Фока го прогласила за цар на 2 јули 963 година, по што се упатил кон Цариград. Во главниот град, донел војска, ги запленил сите бродови за да спречи преминување на Босфор од страна на бунтовниците, дури и го земал како заложник таткото на Никифор, Варда Фока. Сепак населението во градот, го поддржало бунтот, и како што наближувале бунтовниците, се кренале против Вринговата армија, поддржани од патријархот и Василиј Лакапин, кои наводно вооружиле 3.000 нивни поддржувачи и ги пратиле да се борат.[10][11]
Судирите на улиците траеле три дена, и на крајот, победиле поддржувачите на Фока. Вринга бил приморан да пребегне во Аја Софија барајќи заштита, дидека пак Василиј Лакапин го певзел местото паракоимомен и го пречекал Никиор ока во градот, каде бил крунисан за цар на 16 август. Вринга првично бил протеран во Пафлагонија, и подоцна во аскетскиот манастир во Питија близу Никомедија, каде починал во 965 година.[5][12]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Talbot & Sullivan 2005, стр. 30 .
- ↑ 2,0 2,1 Kazhdan 1991, стр. 325 .
- ↑ Talbot & Sullivan 2005, стр. 34 ; Garland 1999, стр. 127–128 .
- ↑ Talbot & Sullivan 2005, стр. 34–35 .
- ↑ 5,0 5,1 Kazhdan 1991, стр. 325–326 .
- ↑ 6,0 6,1 Garland 1999, стр. 128 .
- ↑ 7,0 7,1 Whittow 1996, стр. 348 .
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Treadgold 1997, стр. 498 .
- ↑ Treadgold 1997, стр. 495–498 .
- ↑ 10,0 10,1 Kazhdan 1991, стр. 326 .
- ↑ Treadgold 1997, стр. 498–499 ; Whittow 1996, стр. 348–349 .
- ↑ Treadgold 1997, стр. 499 .
Извори
[уреди | уреди извор]- Garland, Lynda (1999). Byzantine Empresses: Women and Power in Byzantium, AD 527–1204. New York and London: Routledge. ISBN 978-0-415-14688-3.
- Kazhdan, Alexander P., уред. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Talbot, Alice-Mary; Sullivan, Dennis F., уред. (2005). The History of Leo the Deacon: Byzantine Military Expansion in the Tenth Century. Washington, DC: Dumbarton Oaks. ISBN 978-0-88402-324-1.
- Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society. Stanford, California: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2.
- Whittow, Mark (1996). The Making of Byzantium, 600–1025. Berkeley and Los Angeles, California: University of California Press. ISBN 0-520-20496-4.