Јоргованочелен амазонец

Од Википедија — слободната енциклопедија
Јоргованочелен амазонец
Јоргованочелен амазонец во Мексико
CITES, Додаток I (CITES)[2]
Научна класификација [ у ]
Класа: Птици
Ред: Папагаловидни
Семејство: Папагали
Род: Амазонци
Вид: Јоргованочелен амазонец
Научен назив
Amazona finschi
(Sclater, PL, 1864)

Јоргованочелен амазонец (науч. Amazona finschi) — папагал ендемичен на падините на Тихиот Океан во Мексико. Исто така познат како Финшов амазонец, се одликува со зелени пердуви, темноцрвено чело и виолетово-сина круна и врат.

Биномот на оваа птица го одбележува споменот на германскиот натуралист и истражувач Ото Финш.

Во 2006 година, BirdLife International го класифицира овој вид како ранлив. Во 2014 година, IUCN го стави овој вид во листата на загрозени.

Опис[уреди | уреди извор]

Јоргованочелни амазонци во зоолошка градина во САД

Перјата на возрасен јоргованочелен амазонец е првенствено зелена со жолтеникави долни делови и црни рабови. Челото е тегет со светол сино-јоргованов врат, тил и круна. Образите и прекривките на ушите се зеленикаво жолта боја на која му недостасува раб што е присутен во поголемиот дел од пердувите. Примарните пердуви се темно сини, а секундарните пердуви се зелени, додека на врвот се со истата темно сина боја. Понатаму, почетните пет секундарни пердуви имаат светло-црвена спекулум на работ на пердувите. Прекривките на крилата, долната страна на пердувите на летот и опашката се зелени, додека опашката е на врвот со жолтеникава боја слична на онаа на образите и на ушите. Нивниот клун, орбиталните прстени и нозете се бледо-кафеаво-сива боја. Иридите на возрасните јоргованочелни амазонци се со килибарна боја.

Малолетните единки се визуелно слични на нивните возрасни форми, освен за мали разлики. Една разлика е во тоа што ирисот на малолетниците е темно кафеав, за разлика од килибарната боја што ја има кај возрасните.[3][4] Другата голема разлика е во тоа што на челото на малолетниците има помалку канелени пердуви.[4] По околу една година, малолетниците почнуваат да ги стекнуваат овие возрасни одлики.[4]

Опсег и живеалиште[уреди | уреди извор]

Ендемскиот опсег на јоргованочелниот амазонец се протега долж тихоокеанскиот брег на Мексико, почнувајќи од југоисточна Сонора и југозападна Чивава до јужна Оахака.[4] Во Синалоа и северниот дел на Најарит, географскиот опсег на јоргованочелниот амазонец е над 375 метри надморска височина и не го достигнува нивото на морето до јужниот дел на Најарит, каде што останува таков преку Халиско и Оахака.[4][5]

Природното живеалиште на јоргованочелниот амазонец во Мексико е често загрозено. Намалување на големината на населението е забележано на речиси сите локации на природни живеалишта.[5] Врз основа на собирање податоци и сметки на жители, опсегот на популацијата на Amazona finschi е намален за 20% поради загубата на живеалиштата.[6]

Сè повеќе расте популација од околу 100 индивидуи се среќава во Јужна Калифорнија, особено во долината Сан Габриел и Оринџ Кантри.[7] Ова зголемување може да се припише и на посигурен извор за мерење на населението отколку во изминатите години.[8] Овие популации често се наоѓаат во станбени области и повремено во групи за гнездење со црвени крунисани папагали во домашни четинарски шуми или не-автоматски растенија во заробеништво.[7]

Одгледување[уреди | уреди извор]

Сезоната на размножување на јоргованочелниот амазонец е од февруари до јуни.[3] Имаат 28-дневен период на инкубација и 60-дневен период на раст на гнездење.[3][9][10] Тие имаат тенденција да се гнездат во природни шуплини на дрвја во суви шуми.[9] Женките имаат големина на спојката која се движи од 1-4 јајца, што обично резултира со просечна големина на потомство од 1,8 гнезда и репродуктивна моќ од 0,99 младенчиња по женка што носи јајца.[11] Конечно, резултатите од репродуктивните напори резултираат со 0,70 независни млади по пар што несе јајца.[12]

Овие ниски стапки на успех може да се припишат на климатската варијабилност во сувите шуми, што би можело да има ефект врз големината на спојката, репродуктивниот излез и успехот.[11][12]

Птичарство[уреди | уреди извор]

Рачно одгледани јоргованочелни амазонци може да бидат прилично пријателски расположени во заробеништво и можат да научат доста речник, иако не се познати како зборувачи. Тие се добри придружници.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. BirdLife International (2020). Amazona finschi. Црвен список на загрозени видови. 2020: e.T22686268A179290500. doi:10.2305/IUCN.UK.2020-3.RLTS.T22686268A179290500.en. Посетено на 12 November 2021.
  2. „Appendices | CITES“. cites.org. Посетено на 2022-01-14.
  3. 3,0 3,1 3,2 Forshaw, Joseph Michael; Cooper, William T. (1989). Parrots of the world (3. изд.). London: Blandford. ISBN 0713721340. OCLC 19352622.Forshaw, Joseph Michael; Cooper, William T. (1989).
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Howell, Steve N. G.; Webb, Sophie (1995). A guide to the birds of Mexico and northern Central America. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0198540132. OCLC 28799888.Howell, Steve N. G.; Webb, Sophie (1995).
  5. 5,0 5,1 Renton, Katherine; Iñigo-Elias, Eduardo (2003). „Evaluation of the current status of lilac-crown parrot (Amazona finschi) populations in Mexico“ (PDF). Unpublished Data – преку CONABIO.Renton, Katherine; Iñigo-Elias, Eduardo (2003).
  6. Rios Muñoz (2002). „Caracterización geográfica de la familia Psittacidae (Aves) utilizando un modelo predictivo“. Bachelors Thesis – преку Facultad de Ciencias Universidad Nacional Autonoma de Mexico.
  7. 7,0 7,1 Garret, Kimball (1997). „Population Status and Distribution of Naturalized Parrots in Southern California“ (PDF). Western Birds. 28: 181–195. Архивирано од изворникот (PDF) на 2020-08-01. Посетено на 2022-05-17.
  8. Mabb, Karen (2003). „Naturalized parrot roost flock characteristics and habitat utilization in a suburban area of Los Angeles County, California“. Masters Dissertation – преку California State Polytechnic University.
  9. 9,0 9,1 Renton, K., and A. Salinas-Melgoza. 1999.
  10. Renton, K. 2002.
  11. 11,0 11,1 Renton, K., and A. Salinas Melgoza. 2004.
  12. 12,0 12,1 Salinas Melgoza, A., and K. Renton. 2007.