Партија за социјалистичко единство на Германија

Од Википедија — слободната енциклопедија
Партија за социјалистичко единство на Германија
Sozialistische Einheitspartei Deutschlands
ВодачВилхелм Пик (прв)
Основана22 април 1946 (1946-04-22)
Распуштена16 декември 1989 (1989-12-16)
НасленикПартија на демократскиот социјализам
ШтабБерлин, ГДР
ВесникNeues Deutschland
МладинаСлободна германска младина
Членови  (1989)2.260.979
Идеологијакомунизам
Државна припадностДемократски блок (1946 — 1950)
Национален фронт (1950 — 1990)
Меѓународна припадностИнформбиро (1947 — 1956)
Бои     Црвена
ХимнаLied der Partei
Политичка ориентираностлевица
Знаме
Политика на Германската Демократска Република
Политички партии
Избори

Партија за социјалистичко единство на Германија (германски: Sozialistische Einheitspartei Deutschlands, SED, СЕД) е поранешна комунистичка политичка партија во Источна Германија. Таа била владеачката партија во Источна Германија од нејзиното создавање во 1949 до изборите во 1990. СЕД била оформена во 1946 како производ од соединувањето на членови од Социјалдемократската партија на Германија (SPD, СПД) со членови од Комунистичката партија на Германија (KPD, КПД) коишто живееле во делот од Германија и Берлин окупиран од СССР. По 1990, партијата се реформирала како Партија за демократски социјализам (а во 2005, како Левичарска партија) и продолжила да бида значајна сила на локално ниво и на ниво на покраини во источно-германската територија.

Почетоци[уреди | уреди извор]

Плакат: „Да се учи од Сталин значи да се учи како да се победи.“ Подоцна, зборот Сталин бил заменет со СССР. За време на владеењето на Горбачов слоганот бил отстранет, бидејќи СЕД не верувале дека имало нешто да се учи од СССР

Официјалната историја на Источна Германија и на СССР го прикажува соединувањето помеѓу Социјалдемократската и Комунистичката партија како доброволно соединување на напорите на социјалистичките партии. Но постојат многу докази за тоа дека соединувањето било многу посложено од тоа.

Советската воена администрација во Германија (СВАГ) директно управувала со источните делови на Германија по Втората светска војна, а нивните разузнавачки операции внимателно ги следеле сите политички активности. Дамнешен извештај од управникот на администрацијата за пропаганда во СВАГ, потпоручник Сергеј Иванович Тјулпанов покажува дека поранешните членови на СПД и КПД оформиле различни фракции во СЕД и останале непријателски расположени меѓу себе некое време по формирањето на новата партија. Исто така во извештајот се вели дека имало огромни проблеми со убедувањето на масите дека новата партија, СЕД, била германска политичка партија, а не само алатка на Советскиот Сојуз.

Според Тјулпанов, многу поранешни членови на КПД го изразиле нивното чувство дека „се откажале од нивните револуционерни позиции, дека КПД сама би постигнала многу повеќе кога не би постоела СЕД и дека не треба да им се верува на социјалдемократите“ (Тјулпанов, 1946). Исто така, Тјулпанов вели дека постоела означена „политичка пасивност“ меѓу поранешните социјалдемократи, кои се почувствувале неправедно загрозени и како второкласни членови на новата партија. Како резултат, составот на новата партија бил често дезориентиран заради долгите дискусии на комунистите со социјалдемократите. Советските разузнавачи тврделе дека имаат листа со имиња од социјалдемократската група во СЕД кои тајно ковале врски со Социјалдемократската партија на западот, па дури и со западните сојузнички воени влади.

Постоела загриженост кај Советите дека СЕД во почетокот можела да се развие во националистичка партија. На големите партиски собири, членовите аплаудирале на говорниците кои зборувале за национализам многу повеќе отколку на оние што зборувале за социјални проблеми и еднаквост. Некој дури предложил и идеја за основање на независна германска социјалистичка држава, ослободена од советски и западни влијанија, којашто набрзо ќе ја врати поранешната германска земја, изгубена во полза на Полска, СССР и Чехословачка.

Советските преговарачи пријавиле дека политичари од СЕД некогаш оделе подалеку од границите на нивните изјави, што било потврдено од советските надгледувачи и имало тешкотии со убедувањето на провинционалните делови од СЕД дека членовите треба да размислуваат внимателно пред да се противат на политичките позиции утврдени од Централниот комитет во Берлин.

За време на Студената војна[уреди | уреди извор]

На почетокот, СЕД имала огранок во Западен Берлин, но во 1962 таа гранка се одвоила и станала „одделна“ партија наречена Партија за социјалистичко единство на Западен Берлин (Sozialistische Einheitspartei Westberlins - SEW, СЕВ).

Последните денови[уреди | уреди извор]

Членска картичка од СЕД

Во периодот помеѓу рушењето на Берлинскиот ѕид во ноември 1989 и изборите во март 1990, старата Социјалдемократска партија била повторно основана како одделна партија, а остатокот од СЕД, по огромниот пад на членството била преименувана во Партија за демократски социјализам (ПДС) на специјален партиски конгрес во декември 1989. Во оваа форма, партијата го преживеала обединувањето и почнала повторно да расте, успевајќи да добие свои претставници во Бундестагот. Во 2003 година, ПДС останува влијателна партија во западна Германија, особено на локално ниво. Во 2005, ПДС била преименувана во „Левичарска партија“ (Die Linkspartei) и последователно достигнала повеќе од 8% од гласовите на парламентарните избори во септември 2005, во коалиција со ВАСГ (Arbeit und soziale Gerechtigkeit – Die Wahlalternative, WASG, Работничка и социјална правда - Изборната алтернатива), левичарска партија водена од Оскар Лафонтен.

Поврзано[уреди | уреди извор]