Черешница (Костурско)

Координати: 40°35′N 21°21′E / 40.583° СГШ; 21.350° ИГД / 40.583; 21.350
Од Википедија — слободната енциклопедија
Черешница
Πολυκέρασο
Поглед на Черешница
Поглед на Черешница
Черешница is located in Грција
Черешница
Черешница
Местоположба во областа
Черешница во рамките на Костур (општина)
Черешница
Местоположба на Черешница во Костурско и областа Западна Македонија
Координати: 40°35′N 21°21′E / 40.583° СГШ; 21.350° ИГД / 40.583; 21.350
ЗемјаГрција
ОбластЗападна Македонија
ОкругКостурски округ
ОпштинаКостур
Општ. единицаВич
Надм. вис.&100000000000012200000001.220 м
Население (2001)[1]
 • Вкупно29
Часовен појасEET (UTC+2)
 • Лете (ЛСВ)EEST (UTC+3)
Црквата „Св. Никола“ во Черешница
Стари куќи во Черешница

Черешница (грчки: Πολυκέρασο, Поликерасо; до 1927 г. Τσερέσνιτσα, Цересница)[2] — село во Општина Костур во Костурскиот округ, Егејска Македонија, денес во областа Западна Македонија, Грција.

Географија и местоположба[уреди | уреди извор]

Селото се наоѓа на 15 километри североисточно од градот Костур и Костурското Езеро во историско-географската област Пополе во јужните делови на Нередска Планина. Селото се наоѓа на надморска височина од 1220 метри.

Историја[уреди | уреди извор]

Селото според преданието било основано од страна на жителите на соседното Фотиништа, кои селото го напуштиле и се населиле во Черешница поради османлиските чести злодела врз населението. Во отоманскиот збирен даночен список на немуслиманското население било споменато дека селото има 16 глави на семејства и тоа Душко, Симко, Рајко, Стајко, Рајо, Добри, Симко, Стефан, Јанко, Кирк, Јован, Николас, Алекса, Рајо, Јанко и Ланчо, и една вдовица Тодора. Вкупниот приход за државата од селото изнесувал 1.066 акчиња[3].

Во текот на 1844 година била изградена црквата „Св. Никола[4]. Во „Етнографија на Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Черешница се состоело од 160 семејства со 550 Македонци[5][6] Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 година Черешница имало 520 жители Македонци[5][7]. Во периодот помеѓу 1896-1900 година селото паднало под влијание на Бугарската егзархија[8].

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Черешница се води како чисто македонско село во Костурската каза на Горичкиот санџак со 80 куќи.[9]

Поради активното учество на месното население во Илинденското востание, селото настрадало четири пати од страна на османлиските војски. Според писмото на водачите на востанието во Костурско, Васил Чакаларов, Лазар Поптрајков, Пандо Кљашев, Манол Розов и Михаил Розов, кое било испратено до сите странски конзулати во Битола на 30 август 1903 година, во селото биле изгорени сите 80 куќи и биле убиени Дамјан Сулов (50 г.), Петар Попов (53, Дамјан Божков (59), Христо Божков (35), Сидо Попјармов (60), Фило Розов (63), Дине Главчев (81), Митре Бабчорлијата (73), Сија Бабчорева (50) и Риса Фјанова.[10]. Според друг извор, биле изгорени 69 куќи, додека голем дел од населението побегнало од своите домови[11]. Не биле опожарени црквата и училиштето[12]. Голем дел од жените кои биле заробени биле силувани и принудени голи да играт оро крај селото. По крајот на востанието, 150 жители од селото се иселиле во Бугарија[13].

Селото било под влијание на Бугарската егзархија. Според податоците на секретарот на егзархијата Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во селото живееле 640 Македонци и работело егзархиско училиште[5][14].

Според грчката статистика од 1905 година во селото живееле 400 Македонци и 200 Грци[15]. Според Георги Константинов Бистрицки селото пред Балканската војна имало 120 македонски семејства[16]. Во 1905 година селото настрадало од грчки андартски напади.[17]

Во текот на Втората балканска војна, селото настрадало и било окупирано од страна на грчките војски[18]. По крајот на Балканските војни, селото било вклучено во составот на Грција. На пописот од 1913 година биле евидентирани 660 жители, додека на пописот од 1920 година, во селото биле евидентирани 343 жители. Во 1927 година, селото било преименувано во Поликерасо .[19]

Во текот на Втората светска војна, селото настрадало од страна на германските окупатори[20], по кое во селото влегле бугарските окупатори. На 21 август 1944 година селото било нападнато од партизанските сили на чело со Илија Димовски - Гоче, во кој напад настрадале 9 души[21].

Во 1945 година биле регистрирани 550 Македонци. Селото настрадало во текот на Грчката граѓанска војна и голем број на жители на селото биле принудени да ги напуштат своите домови, и тие главно заминале во Македонија или во социјалистичките земји од Источна Европа. 63 деца од селото биле протерани како деца бегалци[22]

По крајот на војната започнала масовна емиграција од селото кон Австралија, САД и Канада. Поради ова, бројот на населението започнал да се намалува.

Демографија[уреди | уреди извор]

Во 1928 година селото броело 328 жители.[23], додека во 1940 година селото броело 397 жители.

Селото во пописот од 1951 година броело 87 жители, на пописот од 1961 година, во селото живееле 147 жители, во 1971 година имало 57 жители, во 1981 година имало 46 жители, додека во 1991 година имало 39 жители[24]. Денеска, населението на селото е 29 жители според пописот од 2001 година.

Година 1886 1900 1913 1920 1928 1940 1951 1971 1981 2001
Население 600[25] 520 660[26] 343 [27] 328 [28] 397[29] 87[30] 52 36 12

Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]

Личности[уреди | уреди извор]

Родени во Черешница
Починати во Черешница

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Фактичка состојба на населението и домовите во Грција според пописот од 18 март 2001 г. (PDF 39 Мб). Државен завод за статистика на Грција. 2003.
  2. Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Μπλάτση -- Πολυκέρασο
  3. Опширни пописни дефтери од XV век, том II, Архив на Македонија, Скопје, 1973, стр. 101
  4. Македонски Алманах, издава ЦК на МПО, уредник Петар Ацев, издание на „The Macedonian Tribune“, Indianapolis, 1940, стр. 50.
  5. 5,0 5,1 5,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  6. Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г., Македонски научен институт, София, 1995, стр. 108-109.
  7. Кънчов, Васил. Македония. Етнография и статистика, София, 1900, стр. 265.
  8. Илюстрация Илинден, 1936, бр.79, стр. 1
  9. Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 97.
  10. Чакаларов, Васил. Дневник 1901-1903 година, Ива Бурилкова, Цочо Билярски, ИК „Синева” София, 2001, стр. 294.
  11. Илюстрация Илинден, бр.139, стр. 13
  12. Шклифов, Благой. На кол вода пиехме. Записки за Христовите мъки на българите в Егейска Македония през XX век, София 2011, стр. 25.
  13. Шклифов, Благой. Проблеми на българската диалектна и историческа фонетика с оглед на македонските говори, София 1995, стр. 100.
  14. Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, pp. 180-181
  15. Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Polikeraso.[мртва врска]
  16. Бистрицки. Българско Костурско, Ксанти, 1919, стр. 7.
  17. Силянов, Христо. Освободителните борби на Македония, том II, София, 1993, стр. 220.
  18. Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. II дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 41.
  19. „Λιθοξόου, Δημήτρης. Μετονομασίες των οικισμών της Μακεδονίας 1919 - 1971“. Архивирано од изворникот 20 јуни 2012. Посетено на 20 јуни 2012.
  20. Мичев, Добрин. Българското национално дело в Югозападна Македония (1941 – 1944 г.)
  21. Шклифов, Благой. Проблеми на българската диалектна и историческа фонетика с оглед на македонските говори, София 1995, стр. 101.
  22. „Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Vissinia“. Архивирано од изворникот на 2007-07-26. Посетено на 2016-03-13.
  23. „Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928“. Архивирано од изворникот 20 јуни 2012. Посетено на 20 јуни 2012.
  24. „Folketeljing 2011, revidert“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2015-09-24. Посетено на 2016-03-13.
  25. Χωρίον έχον 600 χριστιανούς, εκκλησίαν, χάνιον, κρήνας [Σχινάς 1886]
  26. 390 άρρενες και 270 θήλεις [Απαρίθμηση (1913)]
  27. 132 άρρενες και 211 θήλεις- 88 οικογένειες [Απογραφή 1920]
  28. Ελληνική απογραφή 1928,Δεν εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες σελ. 287
  29. Ελληνική απογραφή 1940, σελ. 51
  30. Ελληνική απογραφή 1951, σελ. 271
  31. Пътеводител по мемоарните документи за БКП, съхранявани в Централния държавен архив. Архивни справочници, том 6 (PDF). София: Главно управление на архивите при Министерския съвет. Централен държавен архив. 2003. стр. 67. ISBN 954-9800-36-9. Посетено на 2015-08-28.
  32. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. Личен състав, Главно управление на архивите, 2006, стр. 737.