Стаорец

Од Википедија — слободната енциклопедија
Стаорец
Период: ран плеистоцен - денес
сив стаорец (Rattus norvegicus)
Научна класификација
Царство: Животни
Колено: Хордови
Класа: Цицачи
Ред: Глодачи
Натсемејство: Muroidea
Семејство: Глувци
Потсемејство: Murinae
Род: Rattus
-Fischer de Waldheim-, 1803.
видови

50 видови

Домашен стаорец, кој боледува од Diabetes mellitus, односно болест на метаболизмот. Болест од која може да заболат и луѓето.
Одделување на плазма и серум од крв од стаорец.

Стаорец (Rattus)род на глувчовиден глодач од средна големина (над 12 cm) и маса (до 500g). Овој род содржи педестина видови со потекло од територијата на Азија, а чив ареал на распространување е Стариот Свет. Две најпознати, што се однесува на значењето на човековата популација се:

Стаорците често живеат на места блиску до човековите населби, или во домовите на луѓето кои всушност изобилуваат со храна. Штетата која понекодаш ја прават на човековите залихи на храна се примарна причина за именување на стаорците како штетници и дава повод за бројни дератизации. Податокот дека е предизвикувач на (црната) чума бактерија -{Yersinia pestis}-, која живее во болвите, кои се паразити на црниот стаорец, и ги прави стаорците пренесувачи на уште неколку човечки паразити, кои прават големи проблеми во хигиената на големите градови. И покрај големиот негативен став за стаорците, сепак тие се големи љубимци на луѓето, кои ги чуваат дома.

Видови на стаорци[уреди | уреди извор]

Стаорецот како тема во уметноста и во популарната култура[уреди | уреди извор]

Стаорците се сметани за свети животни во Индија и слободно се движат во Карни Мата храмот
Домашен стаорец, трениран да седи на рамото од човекот

Стаорецот како тема во книжевноста[уреди | уреди извор]

Стаорецот како мотив во музиката[уреди | уреди извор]

  • „Салата од стаорци“ (англиски: Rat Salad) - песна на британската хард-рок група Блек сабат (Black Sabbath) од 1970 година.[7]
  • „Враќање на стаорецот“ (англиски: Return Of The Rat) - песна на американската панк-група Вајперс (Wipers) од 1980 година.[8]
  • „Градско бебе нападнато од стаорци“ (англиски: City Baby Attacked By Rats) — песна од истоименито музички албум на британската панк-рок група G.B.H. од 1982 година.[9]
  • „Лет на стаорецот“ (англиски: Flight of the Rat) - песна на англиската хард-рок група Дип Парпл (Deep Purple) од 1970 година.[10]
  • „Смачкан стаорец и африканска дива свиња“ (англиски: Pressed Rat And Warthog) - песна на британската рок-група Крим (Cream) од 1968 година.[11]
  • „Стаорци“ (англиски: Rats) — песна на американската рок-група Перл Џем (Pearl Jam) од 1993 година.[12]
  • „Rattus Norvegicus“ (Rattus Norvegicus) - албум на англиската рок-група Стренглерс (Stranglers) од 1977 година.[13]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Aleksandar Grin, Pacolovac. Beograd: Rad, 1979, стр. 110-150.
  2. Славко Јаневски, Коренот на стеблото ја надминува мерата на нивните разуми. Скопје: Темплум, 2014, стр. 65-67.
  3. Јуриј Мамлеев, Вампир-психопат, Темплум, Скопје, 2022, стр. 118-127.
  4. Јуриј Мамлеев, Вампир-психопат, Темплум, Скопје, 2022, стр. 62-66.
  5. Hajnrih Hajne, Pesme. Beograd: Rad, 1964, стр. 4-5.
  6. Djorđe Živanović, „Adolf Rudnjicki“, во: Adolf Rudnjicki, Zlatni prozori. Beograd: Rad, 1961, стр. 121.
  7. DISCOGS, Black Sabbath ‎– Paranoid (пристапено на 31.8.2019)
  8. YouTube, Wipers - Is This Real? LP (пристапено на 14.6.2017)
  9. DISCOGS, Charged G.B.H* – City Baby Attacked By Rats (пристапено на 28.10.2022)
  10. Deep Purple in Rock, EMI Records, 7243 8 34019 2 5, 1995.
  11. Discogs, Cream (2) ‎– Wheels Of Fire (пристапено на 29.1.2019)[мртва врска]
  12. Discogs, Pearl Jam – Vs. (пристапено на 8.6.2023)[мртва врска]
  13. The Stranglers - Rattus Norvegicus (Full Album) - YouTube (пристапено на 27.9.2016)

Надворешни врски[уреди | уреди извор]