Задновенечна согласка

Од Википедија — слободната енциклопедија
Места на
творба

Уснени
Двоуснени
Уснено–заднонепчени
Уснено–преднојазични
Усненозабни
Забноуснена

Двозабни

Преднојазични
Јазичноуснени
Меѓузабни
Забни
Забно-венечни
Венечни
Задновенечни
Заднонепчено-венечни
Свиени

Среднојазични
Задновенечни
Венечно-преднонепчени
Преднонепчени
Уснено-преднонепчени
Заднонепчени
Ресични
Ресично-надгласилни

Заднојазични
Голтнички
Надгласилно-голтнички
Надгласилни

Гласилни
Облик на јазикот

Врвнојазични
Рамнојазични
Подјазични

Странични

Преднонепчени
Голтнички

Поврзано: Начин на творба
Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош]

Задновенечни согласки (посталвеоларни) се согласки што се создаваат кога јазикот е близу до или го допира задниот дел на забниот венец, поназад во устата од венечните согласки (кои се создаваат на самиот венец), но не понапред од тврдото непце (кајшто се создаваат преднонепчените согласки). Задновенечни согласки во македонскиот јазик се ш, ч, ж, џ [ʃ] [tʃ] [ʒ] [dʒ].

Постојат многу разни видови на задновенечни гласови, особено меѓу шушкавите согласки. Трите главни вида се преднонепчено-задновенечните (на пр. ʒ], слабо омекнати); венечно-преднонепчените (на пр. ʑ], многу омекнати); и свиени (на пр. ʐ], неомекнати). Преднонепчено-задновенечните и венечно-преднонепчените во фонологијата се вбројуваат во „преднонепчени“, бидејќи ретко каде се разликуваат од вистинските преднонепчени согласки.

Задновенечни шушкави согласки[уреди | уреди извор]

На табелава се наведени три вида на струјни и еден вид на слеани задновенечни согласки, претставени со Меѓународната фонетска азбука (МФА):

Струјни и слеани задновенечни согласки
Безвучни Звучни
МФА Опис Пример МФА Опис Пример
Јазик Правопис МФА Значење Јазик Правопис МФА Значење
безвучна преднонепчено-венечна струјна согласка македонски шеќер [ʃɛcɛr] шеќер звучна преднонепчено-венечна струјна согласка македонски жито [ʒitɔ] жито
безвучна венечно-преднонепчена струјна согласка мандарински 小 (xiǎo) [ɕiɑu˨˩˦] мал звучна венечно-преднонепчена струјна согласка полски zioło [ʑɔwɔ] билка
безвучна свиена струјна согласка мандарински 上海 (Shànghǎi) [ʂɑ̂ŋ.xàɪ] Шангај звучна свиена струјна согласка руски
полски
жаба
żaba
[ʐaba] жаба
безвучна задновенечна слеана согласка македонски човек [ɔvɛk] човек звучна задновенечна слеана согласка македонски џуџе [uɛ] џуџе

Задновенечни чкрапави согласки[уреди | уреди извор]

Постојат два вида на чкрапави задновенечни согласки, наречени „задновенечни“ и „преднонепчени“ но можеби е поточно да се опишат како врвнојазични и рамнојазични заднонепчени согласки:

МФА Опис Пример
Јазик Правопис МФА Значење
врвнојазична (задно)венечна чкрапава согласка нама !oas [k͡ǃoas] шуплив
рамнојазична задновенечна чкрапава согласка !кунг ǂua [k͡ǂwa] подражава

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]


Табела на белодробни согласки по МФА аудио
По место → Уснени Преднојазични Среднојазични Заднојазични Гласилни
↓ По начин Дво​уснени Уснено-​забни Заб​ни Венеч​ни Задно-​венеч. Свие​ни Предно-​непчени Задно​непчени Ресич​ни Голтни​чки Надгла​сил​ни Гласил​ни
Носни m ɱ n ɳ ɲ̥ ɲ ŋ̊ ŋ ɴ
Избувни p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ
Струјни ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ
Приближни ʋ ɹ ɻ j ɰ
Трепетни ʙ r ɽ͡r ʀ я *
Едноударни ⱱ̟ ɾ ɽ ɢ̆ ʡ̯
Стран. струј. ɬ ɮ ɭ˔̊ ʎ̥˔ ʎ˔ ʟ̝̊ ʟ̝
Стран. прибл. l ɭ ʎ ʟ
Стран. едноуд. ɺ ɺ̠ ʎ̯
Небелодробни согласки
Чкрапави ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
ʘ̃ ʘ̃ˀ ʘ͡q ʘ͡qʼ
Уфрлени ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Исфрлени ʈʼ
θʼ ɬʼ χʼ
tsʼ tɬʼ cʎ̝̥ʼ tʃʼ ʈʂʼ kxʼ kʟ̝̊ʼ
Слеани согласки
p̪f b̪v ts dz ʈʂ ɖʐ
ɟʝ cʎ̥˔ ɟʎ˔ kʟ̝̊ ɡʟ̝
Сложени согласки
Незаградни ʍ w ɥ ɧ
Заградни k͡p ɡ͡b ŋ͡m
Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош]
Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка.
Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби.
* Симболот го нема во МФА.