Меморандум за независноста на Македонија (1913)

Од Википедија — слободната енциклопедија
Меморандум за независност на Македонија
Скенирана верзија на меморандумот
Изворен насловMémorandum consérnant l'indépendance de la Macédoine
ИлустраторДимитрија Чуповски
Јазикфранцуски
Жанрмемоар
Издадена
1 март 1913 г.
Картата на Македонија изработена од Димитрија Чуповски, доставена во прилог на меморандумот

Меморандум за независност на Македонија (на француски: Mémorandum consérnant l'indépendance de la Macédoine) — документ со кој се бара доделување и признавање на независност на историскиот регион Македонија, составен и подготвен од членови на Македонското научно-литературно другарство во Санкт Петербург на 1 март 1913 година и испратен до британскиот министер за надворешни работи сер Едвард Греј, амбасадорите на голмите сили при дворот во Лондон и рускиот министер за надворешни работи[1].

Тројца од потписниците на меморандумот, сликани на 21 март 1913 г.

Истовремено, меморандумот бил објавен во целост или во делови во „Македонски глас“, повеќе руски печатени весници и други весници во Европа[1]. Во составувањето, подготвувањето и објавувањето и воедно како потписници на меморандумот учествувале и се јавуваат Димитрија Чуповски, Александар Везенков, Гаврил Константинович и Наце Димов, кои согледувајќи ја ужасната положба на Македонија по првата и непосредно пред втората балканска војна, завојувана и окупирана од соседните балкански држави, како единствено праведно, најправилно, а воедно и најразумно и најцелисходно решение го гледале доделувањето на независност на историскиот регион Македонија во нејзините природни, географски, етнички и економско-стопански граници од страна на големите европски сили, со што сметале дека ќе се стави крај на страдањата на населението и ќе се избегнат понатамошни војни, судири и крвопролевања.

Во прилог на овој меморандум Димитрија Чуповски ја изработил и објавил политичко-географската карта на Македонија насловена во нејзините природни, географски, етнички и економско-стопански граници „Карта Македониiа“ со поднаслов „по програма на македонските народници“. Во меморандумот, кој е своевиден прв јавен настап на „ополномоштените Македонци“ пред светската јавност, се изложува и истакнува борбата на Македонците за својата слобода и држава, со акцентирање на учеството на Македонците во Првата балканска војна како рамноправна војувачка страна[1]. Преку неколку точки во меморандумот се изнесени барањата, меѓу кои најбитни се: Македонија во нејзините географски, етнографски и економско-културни граници да остане единствена, неделива, независна балканска држава[1] и во најскоро време врз основа на општо гласање, да биде свикано Македонско народно собрание во Солун заради детална разработка на внатрешната организација на државата и за определување на односите со соседните земји[1].

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Ристовски, Блаже (1995). Македонија и македонската нација. Скопје: Детска Радост. стр. 251-252 и 254. ISBN 9989-30-057-7.