Малчиште
| Малчиште | |
Поглед на Малчиште | |
  Малчиште Местоположба на Малчиште во Македонија
Малчиште на карта
| |
| Координати 41°52′47″N 21°23′28″E / 41.87972° СГШ; 21.39111° ИГД | |
| Регион |  Скопски
|
| Општина |  Студеничани
|
| Област | Торбешија |
| Население | 38 жит. (поп. 2021)[1]
|
| Пошт. бр. | 1050 |
| Повик. бр. | 02 |
| Шифра на КО | 25084 |
| Надм. вис. | 480 м |
|
Малчиште на општинската карта  Атарот на Малчиште во рамките на општината | |
 Малчиште на Ризницата
| |
Малчиште — село во Општина Студеничани, Скопско.
Географија и местоположба[уреди | уреди извор]
Селото се наоѓа во областа Торбешија, на надморска височина од 480 м. Низ него минува Маркова Река. Атарот е ридски и зафаќа површина од 2,8 км2.[2]
Историја[уреди | уреди извор]
Подрачјето на Малчиште е населено уште од римско време, за што сведочат остатоците од градиштето Марково Кале на 800 м североисточно од селото.[3]
Во XIX век, селото е дел од нахијата Каршијак во Скопската каза во Отоманското Царство.
Според опширните османлиски дефтери за населението на Скопската Каза од 1832/33 година, селото било мешано со христијанско[4] и муслиманско[5] население, каде имало 1 христијанскo и 5 муслимански домаќинства. На овој попис биле забележани 1 маж христијанин, со едно новороденче и 23 мажи муслимани со 4 новороденчиња. Се проценува дека селото во тој период имало 58 жители.
Стефан Верковиќ во 1857 го бележи со 236 жители.[6]
Во XIX век Малчиште било село во Скопската каза на Отоманското Царство. Според статистиката на Васил К’нчов од 1900 г. Малчишта имало 90 жители, сите Арнаути муслимани.[7]
На етничката карта од 1927 г. Леонард Шулце Јена го покажува Малчиште (Malčište) како албанско село.[8]
На етничката карта на Северозападна Македонија во 1929 г. Афанасиј Селишчев го обележал Малчиште како албанско село.[9]
Сите подоцнежни пописи го заведуваат населението како турско, со што се поставува прашањето дали всушност не се работи за Македонци-муслимани (Торбеши) кои се изјаснувале различно во различни пописи.
Стопанство[уреди | уреди извор]
Малчиште има мешани ресурси. Атарот му се состои од 153 ха шуми, 61 ха обработливо земјиште и 42 ха пасишта.[2] Жителите на Малчиште имаат краварска фарма кај Марковиот манастир во с. Маркова Сушица.
Население[уреди | уреди извор]
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија во 1931 година, селото имало 100 Албанци.[10]
Малчиште доживеало битен раст по Втората светска војна и продолжило да расте до 1950-тите. Оттогаш почнало да опаѓа, за во 1961 г. да се намали повеќе од трикратно, веројатно поради иселувања во Турција. Интересно е да се забележи дека на пописот од 1994 г. се заведени само 7 лица, иако во претходните и последователните пописи населението одржувало нормална бројност.[11]
Според пописот од 2002 година, селото имало население од 60 жители, од кои највеќето се Турци.[12]
Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 38 жители, од кои 12 Албанци и 26 лица без податоци.[13]
Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:
| Година | 1900 | 1905 | 1948 | 1953 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 1994 | 2002 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 90 | — | 182 | 194 | 159 | 51 | 69 | 61 | 7 | 60 | 38 |
- Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.[14]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.[15]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.[16]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.[17]
Општествени установи[уреди | уреди извор]
- Малчишка џамија
- Основно училиште
Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]
- Археолошки наоѓалишта
- Марково Кале — градиште од римско и доцноантичко време
Поврзано[уреди | уреди извор]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
- ↑ 2,0 2,1 Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја (I. изд.). Скопје: Патрија. стр. 190. ISBN 9989-862-00-1.
- ↑ Грозданов, Цветан; Коцо, Димче; и др. (1996). Археолошка карта на Република Македонија. Т. 2. Скопје: МАНУ. стр. 377. ISBN 9989-649-28-6.
- ↑ Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на христијанското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2021.
- ↑ Османлиски документи за историјата на Македонија - пописи од XIX век на муслиманското население - Скопски Санџак, каза Скопје. Скопје: д-р Емил Крстески. 2020.
- ↑ Верковиќ, Стефан (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи. Санкт Петербург.
- ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 209. ISBN 954430424X.
- ↑ Leonhard Schultze Jena. "Makedonien, Landschafts- und Kulturbilder", Jena, G. Fischer, 1927
- ↑ Афанасий Селищев. „Полог и его болгарское население. Исторические, этнографические и диалектологические очерки северо-западной Македонии“. – София, 1929.
- ↑ „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
- ↑ Малчиште — Население на Република Македонија според изјаснувањето за етничката припадност, по населени места, според пописите на население 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 1994 и 2002 година (согласно територијалната организација од 1996 година)[мртва врска]
- ↑ Попис на населението, домаќинствата и становите во Република Македонија, 2002 - Книга X
- ↑ „Оваа категорија опфаќа лица коишто учествуваат во вкупното резидентно население, но поради нивно одбивање да бидат попишани, неможност да бидат најдени на својата адреса на живеење и непотполност во работата на попишувачите не биле официјално попишани, туку за нив податоците биле преземени од административни извори и затоа не учествуваат во изјаснувањето за етничка припадност, вероисповед и мајчин јазик (Прочитајте повеќе...).“
- ↑ К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
- ↑ Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
- ↑ „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
- ↑ „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
Малчиште на Ризницата- Сателитска снимка на Малчиште на Карти на Гугл
| ||||||||||||||||
