Индиска култура

Културата во Индија е обликувана според нејзината долга историја, единствената географија, најразличната демографија и апсорција на обичаи, традицијата и идеите на некој од своите соседи, но секако и зачувување на своето античко наследство, кои биле формирани за време на цивилизацијата во долината на реката Инд и кои продолжиле да се развиваат во Ведскиот период, прифатени или отфрлени од Будизмот, Златната Доба, Муслиманското освојување и Европската колонизација. Огромното шаренило на религијата, јазиците, обичаите и традицијата во Индија ја илустрираат оваа исклучителна мешавина, во последните пет милениуми. Различната Индиска традиција и религија кои произлегуваат од ова соединиување имале големо влијание во светот.

Религија

Индија е родно место на древните религии како што се Будизмот, Хиндуизмот, Џаинизмот и Сикизмот. Древните религии попознати како Индиски религии претставуваат форми на светска религија веднаш до Аврамските. Денес во светот Хиндуизмот и Будизмот претставуваат трета и четврта најголема религија со околу 1.4 милијарди следбеници.

Индија е една од најголемите религиозно различни нации во светот, со длабоко религиозно општество и култура. Религијата сѐ уште игра централна и дефинитивна улога во животот на поголемиот дел од населението.

Процентуално 80.4% од населението во Индија се следбеници на Хиндуизмот, додека 13.4% од населението се Муслимани. Јанизмот и Сикхизмот, а особено Будизмот се влијателни не само во Индија туку и ширум светот. Исто така и Христијанството и Јудизмот се застапени во Индија меѓутоа во многу мал број. И покрај силното влијание на религијата во животот на луѓето, присутен е и атеизмот заедно со толеранцијата кон другите вери.

Општество

Според Макар традиционалната индиска култура е дефинирана според релативно строгата социјална хиерархија. Тој исто така укажува на тоа дека уште од најраното детство, децата ги учат и практикуваат својата улога и место во општеството. Ова е засилено и од фактот дека верувањата во различни богови и духови имаат составна и функционлна улога во одредувањето на нивните животи. Неколку разлики како што е религијата ја делат културата. Но значитечлно посилна поделба постои кај Хиндуизмот којшто се дели на незагадени и загадени окупирања. илјадници години овие групи се предводени од строги социјални табуа. Во последните неколку години, особено во градовите, некои од овие движења избледуваат, а некои од нив дури и исчезнуваат. Нуклерните семејства стануваат централни во Индиската култура. Важните семејни врски се зацврстуваат кога одреден род, потомство или клан се одредуваат за Хинду религијата уште пред нивното раѓање. Во руралните средини сосема е нормално три до четири генерации во семејството да живеат под ист кров. Семејните проблеми најчесто се решаваат со патријахатот. Меѓу земјите во развој, Индија има релативно ниско ниво на професионална и географска подвижност. Луѓето најчесто ги бираат истите професии како и своите родители и многу ретко географски се движат во општеството. За време на националната преселба, претенциозното однесување е изоставено. Рамноправното однесување и социјалните служби се промовираат додека небитното трошење на пари се презира, а трошењето на пари за „покaжување” се смета за грев. Оваа слика е претставена дури и во политиката каде што и политичарите носат едноставна, рурална облека.

Семејствто

Во Индија со векови преовладувала традицијата на семеен заеднички систем. Тоа претставува систем на заедничко живеење кој го опфаќа и поширокото семејство, како што се на пример родителите, децата, сопругите на децата, внуците и слично. Најстариот член на семејството, најчесто најстариот маж е глава во заедничкиот индиски семеен систем и тој ги донесува сите важни одлуки и правила, додека останатите членови на семејството мора да ги почитуваат. Аранжираните бракови имаат традиција во Индиското општество со векови. Дури и денес, поголемиот дел од младите Индијци дозволуваат нивните бракови да ги планираат нивните родители или угледни членови на семејството, секако со согласност на невестата и младоженоцот. Аранжираните бракови се прават врз основа на повеќе фактори како на пример возраста, висината, личните вредности и вкусови, потеклото на нивните семејства (богатство, социјална положба), сталежот на кој припаѓаат како и дали младоженците си одговараат според хороскопските знаци. Во Индија бракот се смета за доживотен и според ова, стапката на развод е особено ниска 1.1% во споредба со стапката на развод во САД која изнесува 50%. Генерално аранжираните бркови имаат релативно ниска стапка на разводи. Стапките на развод значително се зголемиле во последните неколку години: „Мислењата во врска со оваа појава се поделени: за некои традиционалисти зголемениот број на разводи е последица на распадот на општеството, додека за некои модернисти ова е последица на зголемената моќ на жената.” Иако бракот на деца беше забранет со закон во 1860 година сепак продолжил да се практикува во некои рурални делови на Индија. Според извештајот на УНИЦЕФ „членка на советот на децата-2009” жените на возраст од 20 до 24 години биле омажени пред законската возраст од 18 и тоа 56% во руралните средини. Извештајот исто така, покажува дека 40% од браковите на деца се случиле во Индија. Индиските имиња се засновани на најразлични системи, кои се разликуваат од регион до регион. Имињата исто така можат да бидат и под влијание на сталежот, религијата или најразличните епови. Населението во Индија зборува најразлични јазици. Иако жените и мажите се рапноправни пред законот и тенденцијата кон половата еднаквост е забележителна, сепак мажите и жените имаат различни функции во општеството. Улогата на жената во општеството најчесто е вршење на домашните обврски или бесплатна работа во заедницата. Оваа мала стапка на учество е од идеолошки и историски причини. Жените и нивните проблеми се појавуваат само од 7 до 14% од времето во вестите. Во многу индиски семејства жените не поседуваат никаков имот ниту пак имаат дел од имотот на своите родители. Поради слабите спроведувања на законите за нивна заштита жените и понатаму имаат ограничен пристап до замјиштето и имотот. Во многу рурални семејства девојките и жените се подложени и на дискриминација во однос на храната, па затоа поголемиот дел се анемични или прегладнети. Тие сѐ уште се во позадина на мажите кога станува збор за приход или професија. Традиционалната хинду уметност е многу популарна меѓу жените во Индија. Исто така како популарни и влијателни се сметаат списанијата Фемина, Женска Ера и слични.

Животни

Разновидната флора и фауна во Индија, имала големо влијание врз развојот на културата во регионот. Заедничкото име за шумите со див свет во Индија е џунгла коешто било прифатено од Англиките колонии. Овој збор е застапен и во делото на Рудард Киплинг Книга за џунглата. Живот свет во Индија претставува предмет на бројни други приказни и басни. Во хиндуизмот кравата се смета како симбол на ахисма(без насилство) мајка божица која носи богатство и среќа. Поради оваа причина кравите се сметаат за најценети животни во Хинду културата и хранењето на кравите се смета како чин на обожување.

Начин на живот

Намасте

Намасте, Намаскар или Намаскарам е најчесто употребуван поздрав во Индиското општество. Поздравот Намаскар се смета за една поформална верзија отколку останатите, и со овој поздрав се искажува длабока почит. Најчесто се користи во Индија и Непал, но и во други земји. Во Индиската и култарата во Непал, овој збор се употребува за отпочнување и на пишана и на вербална комуникација. Во јогата намасте значи „Светлината во мене ја почестува светлината во тебе”, оваа изрека ја користат инструкторите за јога како и нивните ученици. Во буквален превод би значело „Ти се поклонувам”. Зборот има латинско потекло "namas" што значи поклонување, почитување и "te" што значи тебе. Кога се упатува овој поздрав најчесто е проследен со поклошување, со втиснати раце, втиснати дланки и прсти нагоре, во предниот дел на градите. Овој гест може да се направи и без зборови или пак за повикување на некој друг Бог, но сепак го има истото значење.

===Облека===http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Button_reflink.png

Традиционалната индиска облка за жени претствуваат носиите како и „Гадраха Цхолис”. За мажите традиционланите облеки се „Дхоти” или „Курта”. Делхи се смета за моден град во Индија и претствува домаќин на Модната недела. Во некои делови на Индија особено во селата сѐ уште се носат овие традиционални носии. Делхи, Мумбаи и Ахмедабад се места кај што луѓето најчесто одат на шопинг. Во јужна Индија и Тамил мажите носат долги бели платна во форма на панталони, а над нив носат маици, кошули или нешто друго. Жените најчесто носат долги ткаенини во шарени дезени, попратено од едноставна модерна блуза. Ова најчесто го носат помладите жени и девојките. Малите девојчиња најчесто носат „павада”, што претставува долго здолниште кое се носи под блузата и најчесто се во шарени бои. „Бинди” е дел од женскта шминка која жените ја носеле како точка на средина на челото. Традиционално црвената точка ја носеле омажените жени во Индија, но сега претставува дел од женската мода. Исто така „бинди” ја сметале како трето око, кое гледа она што другите очи не гледаат, а исто така го заштитува и мозокот од сонцето.

---

---

---

---

---

---

Празници

Индија како мулти-културна и мулти-религиска земја, празнува фестивали и празници на најразлични религии. Трите национални празници во Индија, „Денот на Независноста”, „Денот на Републиката” и „Ганди Јауанти” се прославуаат со голема ревност и ентузијазам. Покрај тоа многу држави и региони имаат локални фестивали распространети во зависност од религијата и јазикот. Одредени фестивлаи во Индија се прославени од сите религии. Како на пример празникот „Дивали” кој го слават Хиндузите и Јаните, како и „Будх Пурнима” која што исто тако го слават Хиндузите и Будистите. Муслиманските празници како што е „Рамазан” го слават во Индија. Постојат и многу други празници кои се дел од големото шаренило на Индија и нејзината култура.

Индиска кујна

Најразличната Индиска кујна се одликува со својата софистицирана и суптилна употреба на многу зачини и билки. Секое семејство од оваа кујна се одликува со широк избор на јадења и техники за готвење. Иако поголемиот дел од индиската храна е вегетаријанска, многу традиционални јадења вклучуваат пилешко месо, јагнешно месо, риба или друг вид на месо. Храната претставуваа многу важен дел во Индиската култура и игра значајна улога во секојдневниот живот и секојдневната исхрана. Индиската кујна се резликува од регион до регион што претставува резултат на различното етничко општество. Генерално може да се подели на пет категории: Северна, Јужна, Источна, Западна и Северно-источна кујна. И покрај сета оваа разновидност, сепак постои нешто заедничко за оваа кујна. Разновидната употреба на зачини се интегрален дел од подготвовката на храната и се користат за подобрување на вксусот на една нација за создавање единствени вкусови и мириси. Индиската кујна исто така била под влијание на различни културни групи кои биле дел од нејзината историја, како што се Персијците и многу други европски колонисти. Сепак многу традиционални индиски јадења уживаат и голема популарност во светот. Индиската кујна е една од најпопуларните во светот. Историски гледано индиските зачини и билки се едни од најбараните трговски артикли. Трговијата со зачини помеѓу Индија и Европа доведе до пораст и доминација на арапските трговци. Популарноста на „кари” и многу други зачини кои потекнуваат од Индија, низ цела Азија најчесто се етикирани како „пан-азиски”.

Литература

Најраните индиски дела се пренесени усно. Санскрит литературата започнува со „Риг Веда” што претставува колекција на свети химни кои датираат од 1500-1200 година пред нашата ера. Санскрит еповите „Рамајана” и „Махабхарата” се појавуваат кон крајот на првиот милениум пред нашата ера. Класичната санскрит литература била во подем во првите неколку векови на првиот милениум. Во средновековниот период, книжевноста во Каннада и Телугу се појавува во деветтиот и единаесеттиот век, проследена со малезиските дела од 12 век. Во овој период, литературата на бенгалски, маратски и дрги Хинду дијалекти започна да се појавува исто така. Едни од најпознатите индиски писатели се Тагоре, Рамдари, Барати и многу други. Во современта индиска литеаратура постојат и две книжевни награди кои се доделауваат секоја година на писатели низ целата територија на Индија.

Поезија

Илустрација на Битката кај „Куркшетра”. Со повеќе од 74.000 стихови, долги пасуси проза и околу 1.8 милиони зборови во целост, „Махабхарата” е една од најдолгите епски песни во светот. Индија се одликува со силна поетска традиција, како и прозни композиции. Поезијата често е тесно поврзана со музичките традиции и многу од поезијата може да се препише на религиозните движења. Писателите и филозофите исто така се сметаат за кфалификувани поети. Во денешно време поезијата служи како едно многу битен, ненасилен инструмент на национализмот за време на индиските движења за слобода. Познати современи примери на оваа традиција може да се најдат во личности како што се Рабиндранат Тагоре во поново време и поети како Басава, Кабир и Парандарадаса во средниот век, како и епови од антички времиња. Два примери на поезијата на Тагоре служат како национални химни и во Индија и во Бангладеш.

Епови

„Рамајана” и „Махабхарата” се едни од најстарите зачувани и сѐ уште добро познати епови на Индија, некои од нивните верзии се усвоени како епови во Јуисточни азиски земји како Тајланд, Малезија и Индонезија. Покрај ова постојат и пет епови на класичниот тамилски јазик.

Музика

Музиката во Индија се сотои од најразлични типови на музика како на пример: религиозна, фолк, поп и класична музика. Од најстарите сочувани примери на индиската музика се мелодиите на "Самаведа" која сѐ уште се изведува во одредени индиски ритуали. Во поглед на класичната музика, Индија е под силно влијание на Хинду текстовите. Постојат два разлини стила: Карнатска и Хинду музика. Познати се по употребата на мелодични режими и опфаќаат милениумска историја која се развивала во повеќе епохи. Музиката останува инструментална на религионата инспирација, додека културното изразување е само за забава. Карнатскта музика се смета за религозна музика и Парандаранаса се смета како „татко на карнатската музика”, и неговите песни најчесто се состоеле со поздрави за Бога и се верува дека напишал околу 475.000 песни на индиски јазик, но само 1000 се познати денес.

Индиски танци

Индиските танци се поделени на класични и фолк танци. Индија се одликува со многу ора, народни танци како и осум балетски форми, со наративни форми и митолошки елементи, на кои им е доделен статус на класични танци од страна на „Националната Академија за Музика, Танц и Драма”. „Калари” се смета за една од најстарите боречки вештини во светот. Калари и како многу други подоцна формирани боречки вештини се претпоставува дека патувале сè до Кина како и Будизмот и се развиле во светски познатото Кунг-фу, а во Индија постојат и многу други општо познати боречки вештини.

Драма и театар

Индиската драма и театар имаат имаат долга историја како и нивната музика и танцувањето. Една од најстарите преживеани драми со традиција од 2000 години е драмата „Керала” која потекнува од Индија. Драмите на Баса се исто така доста поуларни. Во народната традиција театарот е многу популарен во различни јазични региони во Индија. Покрај тоа Индија се одликува и со богата традиција на куклен театар од вториот век пред нашата ера, според тоа театарот има значајна улога во живото на луѓето во Индија.

Ликовна уметност

Најраните ликовни индиски дела претсатвуваат камените слики кои датираат од пред-историски времиња, а некои од нив дури и од камена доба. Античките слики ги опишуваат најраните анегдоти кои биле заеднички за семејставата во тој период и ги отсликуваат претежно луѓето и нивниот начин на живот. Многу пештерски пронајдени слики сведочат за љубовта кон натурализмот. Раната и средновековната уметност во Индија е Хинду уметноста или будизмот. Раја Рави Варма е една од класичните уметници во средновековна Индија. Денес постојат и многу модерни уметници во Индија кои ја претставуваат новата ера на индиската уметност, која што укажува на светска уметност за директно обединување во индски класичен стил. А голем дел од Индиските уметници имаат стекнато и меѓународни признавања.

Вајарство

Првите скулптури во Индија датираат од цивилизацијата во Индиската долина, каде што се откриени камени и бронзени фигури. Подоцна со развојот на Хиндуизмот, Будизмот и Јанизмот, Индија започна со производство на одредени сложени бронзи, како и црковни резби. Некои големи храмови како на пример „Елора”, не биле изградени со блокови туку со помош на цврсти карпи. Склуптурите произведени во северно-западна Индија од плочник или глина, покажуваат силна комбинација на класично индиско и хеленско влијание, а во некои делови дури и грчко-римско влијание. Песочните скулпури во „Махтуара” се развивале речиси истовремено. Во периодот од четвртиот до шестиот век, скулптурите постигнаа многу високи стандарди во деликатес моделирањето. Еволуирањето на овие и други стилови во Индија водат кон класичната индиска уметност, која придонела за развојот на будистичките и хинду скулптурите во Југоисточна, Централна и Источна Азија.

Архитектура

Индиската архиктектура опфаќа мноштво изрази низ времето и просторот, како и постојано апсорбирање на нови идеи. Резултатот е низа архитектонски производствени развои, кои сепак го задржуваат определениот износ на континуитет низ историјата. Некои од најраните архитектонски прозиводи се забележуваат кај индиската цивилизација во долината на реката Инд 2600-1900 година п.н.е. , која е окарактеризирна со добро испаланирани градови и куќи. Религијата овде се чини дека не одиграла некоја значајна улога во планирањето и уредувањето на овие градови. За време на империјата на Мауриа и Гипта како и нивните наследници, неколку будистички архитектонски комплекси како што се пештерите „Ајанта” и „Елора” биле изградени. Подоцна во Индија доаѓа до изградба на голем број Хинду храмови кои постојат и ден денес. Будистичките храмови како и Хинду храмовите изградени во Индија покажуваат силно влијание врз југоисточната Азиска архитектура, бидејќи се изградени во стилови речиси идентични со традиционалните индиски верски објекти. Хинду храмот во Делхи е еден од најголемите во светот. Традиционалнито систем на „Ваасту Схастра” се користи како и индиската верзија на „фенг шуи” кои влијаат врз планирањето на градовите, архитектурата и ергономијата. Не е јасно кој од овие два системи е постар но тие содржат одредени сличности. Фенг шуи се почесто се користи низ целиот свет. Иако вториот систем е концептулано сличен на фенг шуи, кој исто така се обидува да го усогласи протокот на енергија низ домот (исто така наречен и животна сила), сепак тој се разликува во одредени детали, како на пример како одредени предмети или материјали треба да бидат насочени и поставени во собите во домот. Со доаѓањето на исламското влијание од запад, индиската архитектура е адаптирана да им овозможи на традициите од новата религија нивни нови творби кои често се користат како стереотипни симболи на Индија. Колонијалното владеење на Британската Империја го предвидела развојот на Индо-сараценскиот стил, како и мешањето на некои други стилови како на пример Европските Готи. Меморијалната „Викторија” и „Викторија Терминус” се забележителни примери. Идиската архитектура имала значително влијание врз источна и југоисточна Азија, како резултат на ширењето на Будизмот. Голем број на индиските архитектонски карактериситики како што се храмовите „Могила или Ступа” како и многу други, станаа познати симболи на азиската култура кои опширно се застапени во источна и југоисточна Азија. Централната кула исто така се нарекува и „винаман”. Додека јужните храмови се одликуваат со комплексност и величевственост. Современата индиска архитектура е повеќе космополит. Градовите се многу компактни и густо населени, кои се одликуваат со многу високи згради. Последните архитектонски дела како што се „Лотус Храмот”, како и останатите современо урабни развои на Индија се доста значајни за самата земја.

Рекреација и спорт

Во областа на спорт и рекреација Индија се одликува со широк спектар на игри. Модерните источни боречки вештини се смета дека потекнуваат од античките игри и боречки вештини од Индија, а се верува дека некои од овие игри биле пренесени во странски земји, каде што биле дополнително адаптирани и модернизирани. Традиционалните спортски игри ги вклучуваат и „кабадди” и „гилли-даданда” кои се играат во повеќето делови на земјата. Неколку игри кои беа воведени во Индија за време на Британскиот раџ станаа доста популарни во Индија како на пример хокеј на трева, фудбал, а особено крикет. Иако хокеј натрева претставува официјално национален спорт во Индија, крикет е далеку најпопуларниот спорт и тоа не само во Индија туку и на целиот потконтинет, каде што дел од популацијата се занимава професионално со овој спорт. Крикетот од неодамна се користи и како форум за дипломатки односи меѓу Индија и Пакистан. Двата тима од овие две земји се сретнуваат еднаш годишно и овие натпревари се доста страствени и за двете страни. Во одредени области или региони се игра и поло. Внатрешните и надворешни игри како шах, трки, играње карти и други национални игри се доста полуларни. Но она што е од особена важност дека шахот бил измислен во Индија. Игрите со примена насила и брзина доживеале вистински бум во Индија. Во Античка Индија постоеле и голем број на игри со камења и прачки. Античките индијци се натпреварувале и во трки со кочии, стрелашво, уметност, воени тактики, кревање тежина, борење, лов, пливање и трчање.

Популарни медиуми

Индиската телевизија започна со работа во 1959 година во Њу Делхи и тоа претежно со образовна програма. Програмирањето на малите екрани во Индија започна во средината седумдесеттите. Во тој период постоел само еден национален канал кој бил во сопственост на Владата. Во 1982 година започнала телевизиската револуција под влијание на азиските игри во Њу Делхи, истата година Индија го добила и првиот телевизор во боја. „Рамајана и Махамбарат” беа едни од најпопуларните произведени тв-серии. Кон крајот на осумдесеттите многу луѓе започнаа да купуваат телевизори. Иако постоел само еден канал, сепак телевизката програма била презаситена. Поради оваа причина Владата отвори уште еден канал кој претставувал дела од националните програми и дел од регионалните. Овој канал бил познат како „ДД2” а подоцна како „ДД Метро”, и овие два канали биле емитувани взаемно. Во 1991 година Владата го ослободи својот пазар со негово отворање на кабелска телевизија. Оттогаш постои голем опсег во бројот на канали на располагање. Денес, Индискиот „Сребрен Екран” претставува огромна индустрија, која емитува илјадници програми ширум Индија. Малите екрани произведоа безброј славни личности, а некои од нив постигнале дури и светска слава. Тв- новелите се најзастапени и најпопуларни кај домаќинките и постарата популација. Некои мали и непознати глумци се здобиле со огромна слава во „Боливуд”. Индиската телевизија денес има многу канали кои се доста слични на западните, како на пример „картоон нетворк” и „МТВ Индиа”.

Филм

„Боливуд” е неформалното име дадено на популарната Мумбаи-заснована филмаска индустрија во Индија. „Боливуд” како и другите поголеми филмски индустрии претставуваат поширока индиска филмска индустрија, чиј резултат се смета за најголем во светот во однос на бројот на произведените филмови и бројот на распродадени билети за кино претстави. Во Индија не само што има славни глумци туку постојат и голем број на филмски критичари. Со отворањето на економијата во последните години и резултат на изложеноста на светските кина, вкусот на публиката се менува. Но и покрај тоа индиската филмска индустрија ја задржува својата популарност.

Дополнителна литература

• Nilakanta Sastri, K.A. (2002) [1955]. A history of South India from prehistoric times to the fall of Vijayanagar. New Delhi: Indian Branch, Oxford University Press. ISBN 0-19-560686-8.
• Narasimhacharya, R (1988) [1988]. History of Kannada Literature. New Delhi, Madras: Asian Educational Services. ISBN 81-206-0303-6.
• Rice, B.L. (2001) [1897]. Mysore Gazatteer Compiled for Government-vol 1. New Delhi, Madras: Asian Educational Services. ISBN 81-206-0977-8.
• Kamath, Suryanath U. (2001) [1980]. A concise history of Karnataka: from pre-historic times to the present. Bangalore: Jupiter books. OCLC 7796041. LCCN 809-5179.
• Varma, Pavan K. Being Indian: Inside the Real India. (ISBN 0-434-01391-9)
• Tully, Mark. No Full Stops in India. (ISBN 0-14-010480-1)
• Naipaul, V.S. India: A Million Mutinies Now. (ISBN 0-7493-9920-1)
• Grihault, Nicki. India - Culture Smart!: a quick guide to customs and etiquette. (ISBN 1-85733-305-5)
• Manjari Uil, Foreign Influence on Indian Culture (c.600 BC to AD 320), (ISBN 81-88629-60-X)

Надворешни врски

• Индиска уметност
• IndianCultureOnline.com - страница за индиска култура Архивирано на 19 октомври 2019 г.
• Култура во Индија
• Вовед во индиската култура