Горна Нормандија

Горна Нормандија
Горна Нормандија; Ĥâote-Normaundie (Norman); Haute-Normandie (француски)
	Знаме
	Знаме
Земја	Франција
Префектура	Руан
Департмани	2 Приморска Сена ; Ер ;
Управа
• Претседател	Ален Ле Верн (PS (Социјалистичка партија))
Површина
• Вкупна	12.317 км2 (4,756 ми2)
Население (2007-01-01)
• Вкупно	1.915.000
• Густина	160/км2 (400/ми2)
Часовен појас	CET (UTC+1)
• Лете (ЛСВ)	CEST (UTC+2)
NUTS	FR2
Мреж. место	region-haute-normandie.com

Горна Нормандија (француски: Haute-Normandie, МФА: [ot nɔʁmɑ̃di]; нормандски: Ĥâote-Normaundie) е еден од 27 региони на Франција. Регионот се состои од два департмана: Приморска Сена и Ер а формиран е при регионалната поделба во Франција од 1956 при што Нормандија била поделена на Долна Нормандија и Горна Нормандија.

Историја[уреди | уреди извор]

Во 911, со Договорот од Сен-Клер-сир-Епт, викиншкиот водаш Ролон склучил спогодба со каролиншкиот крал Карло Простиот, со кој му било овозможено да ја чува грофовијата Руан од наездите на други викиншки племиња, која пак е речиси истата територија на денешна Горна Нормандија. Во 18 век кулминира трговијата со црно робје. Тоа го искористила буржоазијата на Авр, на Раен за свое богатење. Во градовите почнала да се развива обработката на памук и се поствиле основите на една нова Индустриска револуција. Мануфактурите никнувале во предградијата на Руан. Ваквите промени биле во корист на источна Нормандија (денешна Горна Нормандија.

Во тек на регионалната поделба, од 1956, петте департмани биле поделени во два административни региони: Горна и Долна Нормандија. Иако не станува збор за истите граници, со ваквата поделба се направила едно разграничување кое има свои корени уште во 16 век, ако не и во 14 век.^[1].

Географија[уреди | уреди извор]

Горна Нормандија се наоѓа во западниот дел на Франција. Главен град на регионот е Руан кој брои околу 110.000 жители и кој претставува важен историски центар со убави цркви и зачувана архитектура, вклучително и највисоката катедрала во Франција а најголем град на регионот е градот Авр со околу 180.000 жители. Најголема река во овој регион е Сена

Поголеми центри[уреди | уреди извор]

Стопанство[уреди | уреди извор]

Стопанството на овој регион е фокусирано околу земјоделието, индустријата, хемиската индустрија и туризмот.

Во XVIII и XIX век се развило производството на памук а воедно и металургијата, благодарение на надворешни капитали. Во 20 век во околината на Долна Сена се отвориле хемиски фабрики, рафинерии и фабрики за производство на автомобили. Во 2003 година, со околу 6.000 вработени, прв работодавач била групацијата Рено. Регионот околу главниот град Авр покрива повеќе од половина од севкупното француско производство на пластика и 80 % од производството на адитиви и масла; повеќе од 3 500 научници работат во јавните или приватните лаборатории. Поради тоа дека е центар на хемиската индустрија во Франција, во Горна Нормандија присутни се и голем дел од интернационалните мултинационални хемиски компании: Exxon Mobil, Total , Esso, Chevron Oronite SA ; а во Сандовил, компании како Goodyear chemicals Europe.

Во регионот работат и две атомски централи : Пенли и Палиел

Приказ низ статистички податоци[уреди | уреди извор]

Бруто-домашен производ за 2002 : 41,5 милијарди евра
Стапка на невработеност : 10,5 % (декември 2003)^[2]
60 % од вкупното француско производство на масла,
50 % пластика, 30 % возила
Четврти регион во Франција по однос на севкупната француска надворешна трговија
Прв регион во Франција по однос на производство на лен
Шести регион во Франција по однос на постигнувањата во научно-истражувачка дејност

Гастрономија[уреди | уреди извор]

Самата географска положба на Нормандија ја детерминира и кујната која изобилува со земјоделските односно млечните производи (сирење, путер), а воедно и со морска храна (риби, школки, ракови). Во кујната на Нормандија воедно битно место заземаат сирењата, путерот и павлаката кои се користат во голем број нормандски специјалитети. Се користат воедно и разновидни зеленчуци а од овошјата крушата и јаболкото заземаат мошне важно место. Јаболкото воедно се користи и за производство на сокови или алкохолни пијалаци (калвадос, цидра и сл.)

Сирење, путер, крем :

Бурсен (Boursin) — вид меко кремасто сирење произведено од кравјо млеко,
Нешател (Neufchâtel) — меко кравјо и едно од најстарите нормандски типови сирење,
Брија-саварен (Brillat-savarin) — вид кравјо сирење
Каре де Бре (Carré de Bray)
Кормеје (Cormeillais)
Екселсиор (Excelsior)
Ден де сјекл (Fin de siècle)
Пети суис (Petit-suisse)