Анархофеминизам

Од Википедија — слободната енциклопедија
Дијагонално преполовен правоаголник, едната половина е црна а другата половина е виолетова.
Анархофеминистичко знаме
Симболот на анархофеминизмот

Анархистичкиот феминизам (исто така познат како анархофеминизам и анархафеминизам) е синтеза на радикалниот феминизам и анархизмот што го гледаат патријархатот (доминација на мажот над жената) како фундаментална манифестација на недоброволна хиерархија – на која анархистите се спротивставуваат. Анархафеминизмот беше инспириран во доцниот 19 век од записите на рано феминистичките анархисти како Луси Парсонс, Ема Голдман и Волтерин де Клер. Анархафеминистите, како и другите радикални феминисти, критикуваат и предлагаат напуштање на традиционалните сфаќања за фамилијата, образованието и половите улоги. Многу анархафеминисти се особено критични кон бракот, како на пример Ема Голдман која сметаше дека бракот е чисто економски договор... „...[жената] плаќа со нејзиното име, приватност, самопочит и со самиот живот“. Анархафеминистите го гледаат патријархатот како фундаментален проблем во општеството и веруваат дека феминистичката борба против сексизмот и патријархатот е есенцијална компонента на анархистичката борба против државата и капитализмот. Л. Сузан Браун изрази дека „бидејќи анархизмот е политичка филозофија која се спротивставува на сите односи на моќ, тој е инхерентно феминистички“[1]. Постоеја и неколку машки анархафеминисти како анархокомунистот Жосеф Дежак кој се спротивставува на Прудоновите антифеминистички сфаќања. Анархофеминистите сметаат дека борбата против патријархатот е од суштинско значење за класната борба, како и за анархистичката борба против државата. Во суштина, оваа гранка на анархизмот, гледа на анархизмот како потребна компонента во феминистичката борба и обратно. Анархистичкиот феминизам се јавува во индивидуалистички како и во колективистички форми на анархизмот.

Потекло[уреди | уреди извор]

Анархофеминизмот црпи инспирации од делата на авторките и теоретичарките како Ема Голдман, Волтерин де Клер, Луси Парсонс. Во Шпанската граѓанска војна, постоеше група, наречена Слободни жени, која ги бранеше анархистичките и феминистичките идеи. Мнозинството од анархистичките мислители, освен Пјер Жозеф Прудон, силно ја поддржуваа еднаквоста на жените со мажите.

Уште од 1860-тите, критиката на анархизмот кон капитализмот беше комбинирано со критика кон патријархатот. Авторитарните вредности како: доминацијата, експлоатацијата, агресијата, натпреварувањето, итн. кои се интегрален дел од хиерархиските цивилизации, се гледаат како „мажествени“. Додека, антиавторитарните вредности како: соработката, споделувањето, сочувството, чувствителноста се сметаат за „женствени“, и според анархофеминистите овие вредности, денес, се девалвирани. Оттаму анархофеминистите се борат за создавање на нехиерархиско анархистичко општество, кое ќе биде засновано на соработка, споделување, взаемна помош, итн.

Цели[уреди | уреди извор]

Важни цели за анархофеминистите се: спротивставувањето на традиционалните концепции на семејството, образованието и половите улоги. Најчесто напаѓана институција е институцијата на бракот. Де Клер сметаше дека бракот е пречка за поединечниот развој. Голдман пак, сметаше дека тоа е „првенствено економски договор,.... [жената] плаќа со нејзиното име, приватност, самопочит и со самиот живот“.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Brown 1995, стр. 208.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]