Џелал Бајар

Од Википедија — слободната енциклопедија
Џелал Бајар
Celâl Bayar
трет Претседател на Турција
На должноста
22 мај 1950 – 27 мај 1960
Претходник Исмет Инону
Наследник Кемал Гурсел
Премиер на Турција
На должноста
25 октомври 1937 – 25 јануари 1939
Претходник Исмет Инону
Наследник Рефик Сајдам
водач на Демократска партија
На должноста
7 јуни 1946 – 9 јуни 1950
Претходник Основач
Наследник Аднан Мендерес
Лични податоци
Роден(а) Предлошка:Birthdate
Бурса, Отоманско Царство
Починал(а) август 22, 1986(1986-08-22) (возр. 103)
Истанбул, Турција
Националност Турчин
Партија Демократска партија (1946 - 1961)
Републиканска народна партија (1923 - 1945)
Сопружник Решиде Бајар
Вероисповед ислам [1]
Потпис

Џелал Бајар ( 16 мај 1883 во Бурса22 август 1986 во Истанбул) — турски политичар, државник и третиот Претседател на Турција.

Политичка кариера[уреди | уреди извор]

Во 1908, Џелал се приклучил како волонтер на "İttihad Terakki Cemiyeti" (Комитет на Унијата и Напредок), политичка организација на младотурците.

Во 1919 година, Бајар е избран за претседател на османлискиот парламент во Истанбул, и како заменик на Saruhan (денес Маниса). По несогласувањето за новиот устав утврден од страна на султанот, тој отишол во 1920 година во Анкара да се приклучи на Мустафа Кемал од страна на турското движење за независност. Тој станал активен член на "Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" (Асоцијација за одбрана на правата на Анадолија и Румелија), уште една политичка организација формирана по Првата светска војна на која станал заменик претседател на Бурса во новоформираното Големо национално собрание на Турција. Истата година, тој беше заменик-министер за економија и на 27 февруари 1921 година тој одново беше назначен за министер за економија. Тој ја предводеше преговарачката комисија за време на востанието на Черкеш Етем. Во 1922 година, Бајар учествуваше во турската делегација за време на мировната конференција во Лозана, како и советник на Исмет Инону. По изборите во 1923 година, Бајар беше заменик претседател на парламентот во Измир. На 6 март 1924 Џелал Бајрам беше назначен за министер за размена на населението, развојот и преселувањето (до 7 јули 1924 година). На 26 август 1924 година го основа Türkiye İş Bankası банката во Анкара со каптал во златни цигли испратени од страна на муслиманите во Индија за поддршка на турската војна за независност. Тој беше генерален директор на оваа најголема турска комерцијална банка до 1932 година.

На 25 октомври 1937 Мустафа Кемал Ататурк го постави како премиер на 9-тата влада откако Исмет Инону ја напушти владата. Тој беше премиер до смртта на Ататурк, со што и ја замени функцијата на Ататурк како претседател на Турција во 1938 година.

До 1945 година, тој беше член на "Cumhuriyet Halk Partisi" (Републиканската народна партија), републиканската партија. Тогаш на 7 јануари 1946 година, ја основа Demokrat Parti (Демократска партија), социјално конзервативна економски Либерална партија, заедно со Аднан Мендерес, Фуат Копрули и Рефик Коралтан. ДП освои 408 од 487 места, што ги прво мнозинството во првите слободни избори во Турската историја на 14 мај 1950 година. Парламентот го избра Бојар, претседателот на ДП, како претседател на Турција. Тој подоцна беше повторно избран во 1954 и 1957 година.